________________
ચૈતન્યાનુભૂતિ તપ, સંયમ, ક્રિયા વડે ન થાય તો અન્તસ્તરમાં તોષ- આનંદ પ્રગટતો નથી.
‘ચેતન ! અબ મોહિ દરસન દીજે !’ ‘અબ / હવે' દ્વારા પ્રગટતી ઝંખના સ્વાનુભૂતિ કરાવશે જ.
આ પૃષ્ઠભૂ પર કડીને જોઈએ :
દોઉ લરે તિહાં ઈક પરે,
દેખનમેં દુઃખ નાંહિ;
ઉદાસીનતા સુખ-સદન,
પરપ્રવૃત્તિ દુઃખ છાંહિ...
કેટલું સરસ ઉત્તરાર્ધ : ‘ઉદાસીનતા સુખ-સદન, પરપ્રવૃત્તિ દુઃખ છાંહિ.’ ઉદાસીન દશા એ સુખનું કેન્દ્ર છે અને પરમાં પ્રવૃત્તિ કરવી તે દુ:ખનું કેન્દ્ર છે. સુખનો અર્થ ઉદાસીનતા ભણી જાય. અને દુઃખનો ઈચ્છુક તો કોણ હોય ? તો પછી, પ૨ તરફ જવાની પ્રવૃત્તિ કેમ થાય છે ?
અનુભવ શો રહ્યો છે આપણો ? ૫૨માં જતાં કે પરમાં ગયા પછી યા તો રતિભાવ રહ્યો છે, યા અરતિભાવ રહ્યો છે. ક્યારેક તો જે પદાર્થ ખૂબ ગમતો હતો, એના પર જ અણગમો થાય અને એનાથી અતિભાવ મળે.
ગમા અને અણગમાના આ વર્તુળની બહાર આવવું એટલે ઉદાસીન હોવું. મઝા જ મઝા.
સમાધિ શતક ૧૪૪
