________________
D
0
]
S
T
U
M
T
U
U
છે પરિશિષ્ટ ૧ છે
પૂ. શ્રી જયંતમુનિની અમૃતવાણી પુસ્તકનાં ઉત્તમ પાત્રો પણ વાસ્તવિક જીવન ધારણ કરી ધરા પર જન્મે છે. એવી કોઈ વિરલ જ માતા હોય જે પુત્રને ત્યાગના પંથે વાળે. કેમ જાણે ગુરુદેવના માનવસેવાના મિશનનો આ પ્રથમ પાયો હોય અને તેના પહેલા પાઠનો યોગ હોય! તેમના હૃદયમાં અંકિત થઈ ગયું કે “માનવસેવા મહાન ધર્મ છે.” સારા અક્ષરો પણ સ્વચ્છતાનો ઉત્તમ નમૂનો છે. બાળપણથી જ સુંદર અક્ષરો પ્રત્યે ધ્યાન અપાય તે મા-બાપની અને શિક્ષકોની મોટી ફરજ છે. પુણ્યશાળી આત્માઓને અચાનક પણ હિતકર વસ્તુનો યોગ થઈ જાય છે. પશને સારી રીતે પાલન કરવામાં આવે અને તેનો પ્રેમ કેળવવામાં આવે તો સમય પર તેની અપાર શક્તિનાં દર્શન થાય છે. સર્વ પ્રાણી અને ભૂતોમાં ઈશ્વરનો નિવાસ છે તેવો અનુભવ થયો. વિધિની વિચિત્રતામાં કેટલા વિસ્મય રહેલા છે ! ખરેખર, વહેમનું કોઈ ઓસડ નથી. વહેમનું પરિણામ હંમેશ કરુણતાભરી દુર્ગતિ હોય છે. વ્યાયામ અને ભોજન એ બંને શરીરના ખોરાક છે. સમડી એક મોટો ઉપદેશ આપી ગઈ. અસાવધાન રહેવું તે પ્રમાદ દશા છે અને તેનાથી જીવ દુ:ખી થાય છે. પડીકું જવામાં સમડી કરતાં અસાવધાની વધારે કારણભૂત હતી. એટલા માટે જૈન શાસ્ત્રકારો કહે છે કે પ્રતિપક્ષના દોષ કરતાં આધ્યાત્મિક દોષો વધારે કારણભૂત હોય છે. મનુષ્યના બધા સંકલ્પો સિદ્ધ થતા નથી. કર્મસંયોગ પણ પોતાનું કામ કરે છે. વિધિના વિધાન ઉપર પગલું મૂકી શકાતું નથી. મનુષ્ય પોતે પોતાના માસ્ટર બનવું જોઈએ. સ્વયં મન ઉપર કાબૂ મેળવવા માટે મનને પણ દંડ આપવો જોઈએ. મનુષ્ય બીજાનો ન્યાય કરવા તૈયાર થઈ જાય છે, પરંતુ પોતે પોતાનો ન્યાય કરતો નથી. અમીરો કરતાં ગરીબની સંસ્કૃતિ ઘણી જ ઊંચી છે. મનુષ્યની ઇચ્છા જરા પણ કામ આવતી નથી. પ્રકૃતિનાં પરિબળ આખું ચક્ર ચલાવે છે. મનુષ્ય એક નિમિત્ત માત્ર છે. “સેવાધર્મપરમગહનો યોગીનામપ્યગમય” અર્થાત્ સેવાધર્મ ઘણો જ ગહન છે. યોગીઓ યોગસાધના કરી શકે છે, ત્યાગ કરી શકે છે, તપસ્યા કરી શકે છે, પરંતુ દીનદુ:ખિયાઓની સેવામાં રોકાઈને તેની પૂરી માવજત કરવી તે યોગીઓ માટે પણ કઠણ છે. ખરું પૂછો તો સેવા એ જ ધર્મનો સાર છે. સેવાની સરિતામાં સ્નાન કરી મનુષ્ય ધન્ય બની જાય છે. ગુરુઓને ગમ્યું તે માન્ય. આ સિદ્ધાંતને આચરવો તે હિતાવહ છે. ઉપાદાનમાં જીવનાં શુભાશુભ કાર્યો અને યોગ-સંયોગ હોય છે. એવી માતા વિરલ હોય છે કે જેણે સામે ચાલીને પુત્રને ત્યાગપંથે વળાવ્યા હોય અને હૃદયના આશીર્વાદ આપ્યા હોય.
પરિશિષ્ટ ૧ B 469
0
0
0
0
0
