Book Title: Ramayanma Sanskritino Sandesh Part 01
Author(s): Chandrashekharvijay, Bhanuchandravijay
Publisher: Kamal Prakashan Trust
View full book text
________________
૨૪૦
પ્રવચન આઠમું
લોકજીવનમાં વ્યાપેલી ભ્રષ્ટતા
આવી વિષમસ્થિતિ દરમ્યાન તે જ માણસો ટકી શકે છે કે જે મુનિજનોના સત્સંગમાં સદા રહેતા હોય છે. સાચા સાધુવરોના પ્રવચન-શ્રવણ કરતા હોય છે.
જીવનની તડકી-છાંયડીઓ વખતે સમાધિ કેળવવા માટે ગુરુનો સંગ ખૂબ જરૂરી છે.
જેમની પાસે સાચે સત્સંગ નથી તેમની પાસે વિપુલ સંપત્તિ કે ટોચ સત્તાનું સ્થાન હોય તો પણ તે ‘બિચારો” છે. સસંગ વિનાના જીવનમાં તો ભ્રષ્ટતાના સો સો કાળોતરા નાગ પેસી જઈને ચક્કર મારતા હોય છે. એવા લોકોના જીવન દેખાવમાં જ ઉજળા હોય છે; હકીકતમાં એમની ભીતરી દુનિયા કાજ બળથી પણ કાળી હોય છે.
પ્રજાના જીવનમાં વ્યાપક સ્તરમાં ભ્રષ્ટતા વ્યાપી ગઈ છે. એથી તો બહારનો જ ‘દેખાવ’ જોઈને કોઈને ઝટ ‘સારા’ કહી દેવાનું હવે દિલ થનું નથી. દરેક વાતમાં સો ગરણે પાણી પીવા જેવી સાવધાની રાખવી પડે છે.
આખા જગતને સુખી કરવાની વાતો કરનારા માનવતાવાદી માણસની ભીતરની દુનિયાની વાતો ચામડાની આંખે જોઈ જાતી નથી. આવા માણસો કેટલીક વાર અમારા જેવાને પણ છેતરી જતા હોય છે. ધોળા કપડામાં કાળામાં કાળા કામ કરનારા લોકો વર્તમાન જગતમાં ખૂબ જ મોટી સંખ્યામાં ઊભરાવા લાગ્યા છે. આવા જગતને સુધારવાનું કામ અત્યંત મુશ્કેલ છે. શેર દૂધમાં પાંચ શેર પાણી..
રામકૃષ્ણ પરમહંસનો એક પ્રસંગ છે. એ સમયના પણ લોકોમાં વ્યાપી ચૂકેલી ભ્રષ્ટતાનું હુબહુ વર્ણન રામકૃષ્ણ એક જ વાકયમાં કરી બતાવ્યું છે.
રામકૃષ્ણને જીવનની આથમતી સંધ્યાએ કેન્સરને ભયંક્ર વ્યાધિ થયો હતો તેઓ કાલી દેવીના ઉપાસક હતા. કૅન્સરને કારણે હવે રામકૃષ્ણજી ઘણું નહિ જીવે એવું એમના ભકતોને લાગતું હોવાથી, લોકોના ટોળાંના ટોળાં એમના અંતિમ દર્શનાર્થે આવતા હતા. રામકૃષ્ણ જીવનના છેલ્લા દિવસોમાં પોતાની આરાધ્ય ‘મા’ ની ભકિતમાં ડૂબી જવા ઈચ્છતા હતા. આથી ભકતોના આ ટોળાં એમને વિદન જનક લાગતા હતા. પણ કરુણાના કારણે તેઓ સ્પષ્ટ નિષેધ કરી શકતા નહિ.
એક વાર ખૂબ કંટાળી જઈને એ જગદમ્બાની મૂર્તિ પાસે ગયા, અને પોકાર કરીને કહ્યું કે, “મા! તું શા માટે મારી પાસે આ ભકતોના ટોળાઓને મોક્લી આપે છે? આ ભકતોને સુધારવાનું કામ મારે છે કે તારું? મહેરબાની કરીને તેમને મારી પાસે મોકલીશ નહિ. એમને હું સુધારી શકું તેમ નથી. કારણ આ લોકો શેર દૂધમાં પડેલા પાંચ શેર પાણી જેવા છે! મારે શી રીતે એ પાણી બાળવવું?”
જો તે કાળમાં પણ રામકૃષ્ણ લોકજીવનના સ્તરને સુધારવામાં મોટી હતાશા અનુભવતા હોય તો આજની સ્થિતિની તે શું વાત કરવી? જો “વકતૃત્વેકાન હિ’ શાસ્ત્રવચન અમારી નજરમાં ન હોત તો અમને પણ કારમી હતાશા ઘેરી વળત. બહારનો ઉજળો અંદરથી કાળે
વર્તમાન લોકોના જીવન એટલા બધા “ડીગ્રેડ” થઈ ગયા છે; યુવાનોનો સદાચાર એટલો બધો કેહવાયો છે; બહેનોના શીલ એટલા હીન થવા લાગ્યા છે કે
