________________ દષ્ટિરાગ તમે ધર્મક્ષેત્રે દાન કરીને ઘરે જશો, તો સીધી રામાયણ શરૂ થઈ જશે : “આટલા બધા પૈસા લખાવ્યા ! દરવખતે લખાવવાના ? હવે ચોમાસું આવી જ રહ્યું છે અને ચોમાસાના ફંડમાં લખાવવાના જ હતા, તો અત્યારે દસદસ રૂપિયાની પ્રભાવના કરવાની શી જરૂર હતી? આ બધી માન્યતાઓ દૃષ્ટિરાગની છે. દષ્ટિરાગથી ખોટી માન્યતાઓ આવશે. આમ ના કરાય, તેમ ન કરાય. તપ પણ નૉર્મલ કરાય, શરીરને નુકસાન થાય એવું કરાય? આ દૃષ્ટિરાગનું વાક્ય છે. જ્યારે ભગવાન કહેશે સમાધિ જોખમમાં આવે તેવો તપ ન કરાય. કામરાગ અને સ્નેહરાગ પાપનો બંધ કરાવશે. જયારે દષ્ટિરાગ ક્યારેક પુણ્ય બંધાવશે. તમે અમુક દર્શનને માનો તો પુણ્ય પણ બંધાય કારણ કે એ દર્શન જે દાન-તપ વગેરે શીખવશે એનું તે જીવ આચરણ કરીને પુણ્ય બાંધશે. પરંતુ જો વિવેક નહિ હોય તો પાપનો અનુબંધ પાડશે. પાપનો અનુબંધ પાપની પરંપરા ચલાવ્યા કરશે. તમે ખોખો ગેમ રમ્યાછો ને? ખોખોમાં એક ખેલાડી દાવ લઈને ભાગે અને એને બીજો છોકરો ખો આપે, પછી બીજો ભાગે અને એને કોઈ ત્રીજો ખો આપે. એક પછી એક ખો આપીને રમત રમવાની. એમ દૃષ્ટિરાગ ખો આપ્યા કરશે. આખું જગત કામરાગથી ગ્રસ્ત છે. જયાં નજર કરશો પાંચ ઇન્દ્રિયના વિષય સિવાય બીજું કાંઈ દેખાશે નહિ અને આના માટે જ પુરુષાર્થ દેખાશે. દષ્ટિરાગ તમારા કામરાગ અને સ્નેહરાગને જીવંત રાખશે. તમને એમ જ લાગશે કે જીવનમાં કામરાગ, સ્નેહરાગ ન હોય તો કરવાનું શું? દષ્ટિરાગ કહેશે કે જીવનમાં ધર્મ કરવાની ના નથી. ક્યારેક સામાયિક કરવાનું, આઠમ-ચૌદસ હોય તો પ્રતિકમણ પણ કરવાનું. એની કોઈ ના નથી, પણ જીવનમાં થોડી મજા જોઈએ. દષ્ટિરાગ કહેશે કે ધર્મ કરવો જોઈએ પણ શું લાઈફમાં મજા ન હોય? ફરવાનું ન હોય? આખો દિવસ બસ સામાયિક જ કર્યા કરવાનાં? દૃષ્ટિરાગ આવી માન્યતાઓથી ઘેરી લેશે. તમે કદાચ આખી જિંદગી ફરશો તો પાપ બંધાશે - નુકસાન થશે, પણ તમે ફરવાનું આવશ્યક માની લેશો તો કૂટાઈ જશો - મહાનુકસાન થશે. દષ્ટિરાગ તમારા કામરાગ અને સ્નેહરાગને બરાબર પકડી રાખશે અને એને ખોટા માનવા જ નહિદે. જs - 22 -
