Book Title: Pravachansara Piyush Part 2
Author(s): Kundkundacharya, Amrutchandracharya, Himmatlal Jethalal Shah
Publisher: Grand Rapid America Mumukshu Mandal America
View full book text
________________
પ્રકારના નમસ્કારને માન્ય કરવામાં આવેલ છે. તેનો : ૭ ગાથા - ૨૦૦. સ્વીકાર કરવામાં આવ્યો છે. જ્યાં સુધી ભાવક અને ; એ રીત તેથી આત્મને જ્ઞાયકસ્વભાવી જાણીને, ભાવ્યનું વૈત રહે ત્યાં સુધી સાચો નમસ્કાર ન થઇ
: નિર્મમપણે રહી સ્થિત આ પરિવર્જા છું મમત્વને. ૨૦૦. કહેવાય. આચાર્યદેવ મોક્ષમાર્ગને પણ બિરદાવે છે.
• તેથી (અર્થાત શુદ્ધાત્મામાં પ્રવૃત્તિ વડે જ મોક્ષ
* થતો હોવાથી) એ રીતે આત્માને સ્વભાવથી મુક્તિનો આ એક માત્ર ઉપાય છે. દરેક : ધર્મમાં કોઈને કોઈ પ્રકારે મુક્તિ અને તેની પ્રાપ્તિની : શાલ
છે : જ્ઞાયક જાણીને હું નિર્મમત્વમાં સ્થિત રહ્યો થકો વાતો આવે છે. અન્ય મતમાં મોક્ષ અનેક પ્રકારે . મમતાનો ત્યાગ કરું છું. વર્ણવવામાં આવે છે પરંતુ એવી કોઈ મોક્ષ દશા : કુંદકુંદાચાર્ય દેવની આ ગાથા વાંચતા ટીકાકાર ખરેખર નથી. જિનાગમ જે રીતે સિદ્ધ દશાનું : અમૃતચંદ્રાચાર્યને પાંચમી ગાથાનું સ્મરણ થયું. વર્ણન કરે છે એ જ સત્ય છે. અન્યથા દર્શાવવામાં કે કુંદકુંદાચાર્યદેવે એ માંગલિકની ગાથામાં બધા આવેલી મોક્ષની વાતોમાં તો રાગને અને અનેક : પરમેષ્ટિ ભગવંતોને વ્યક્તિગતરૂપે અને સમષ્ટિપ્રકારના સંયોગોને સ્થાન છે. જ્યાં ધ્યેય જ ખોટું : ગતરૂપે યાદ કરીને નમસ્કાર કરેલા. તે સમયે પણ હોય ત્યાં તેની પ્રાપ્તિનો માર્ગ પણ કલ્પિત જ હોય : તેઓએ ભાવ વિભોર બનીને એ રીતે જ ભાવક છે. તેથી સાચા મુક્તિના માર્ગને નમસ્કાર કર્યા છે. . અને ભાવ્યનો વિભાગ અસ્ત કરીને નમસ્કાર કરેલા. જે માર્ગે જવાથી અવશ્ય આત્મકલ્યાણ થાય તે આ : વીતરાગ મોક્ષ માર્ગ છે.
મમત્વ એ મિથ્યાત્વ છે. પરમાં હુંપણું-પરનું
: કર્તા-ભોક્તાપણું અને પરમાં હિતબુદ્ધિ એ મોહનું આ રીતે આ ગાથામાં ભગવંતોને-શ્રમણોને
: લક્ષણ છે. રાગ-દ્વેષ અને શુભાશુભ ભાવો એ એની અને મોક્ષ માર્ગને નમસ્કાર કરીને પછી કહે છે કે
: ઉપજ છે. એ દૈત વડે પુણ્ય-પાપરૂપના દ્રવ્યકર્મોઅમે માત્ર લુખા નમસ્કાર નથી કરતા. રાગી રહીને :
- સંયોગોમાં અનુકૂળ અને પ્રતિકૂળ એવો વિભાગ વીતરાગતાના ગુણગાન નથી ગાતા. જે માર્ગ અને ;
: અને ફળ સ્વરૂપે ઈન્દ્રિય સુખ-દુ:ખનો અનુભવ જે માર્ગે જનારા અને પરિપૂર્ણતાને પામેલાને અમો :
: તડકો અને છાંયડો કયારેક સુખ અને વળી દુઃખ નમન કરીએ છીએ. તે વીતરાગ માર્ગ અમને ગોઠયો :
: ઘડિક નિરાશા અને વળી થોડું આશાનું કિરણ એવી છે. તેવી દશાની પ્રાપ્તિ માટે અમે નમન કર્યું છે.
* ઉંદર-બિલાડીની રમતમાં જીવ અનંતકાળ વ્યતિત અમે એ માર્ગને જાણ્યો છે અને એ માર્ગે અમે આવી .
* કરે છે. મિથ્યાત્વ દૂર થયા બાદ જ શુભાશુભ ભાવો ગયા છીએ. માર્ગે ચાલતા ચાલતા અમો ભગવંતોને :
: અને બે પ્રકારના ફળ દૂર થાય છે માટે જિનાગમમાં નમસ્કાર કરીએ છીએ. દૃષ્ટાંતઃ પહાડ ઉપર :
: પ્રથમ દર્શન મોહ અને બાદમાં ચારિત્ર મોહના ચડનારને જેમ ટોચનું શીખર દેખાય ત્યારે એકદમ : આનંદ થાય. હમણાં ત્યાં પહોંચી જશું. ગીરનાર :
: નાશની વાત આત્મકલ્યાણ માટે કરી છે. હું એક ચડનારને જ્યાં પાંચમી ટૂંક દેખાય ત્યાં થાય કે
* સ્વતંત્ર શાશ્વત-પરિપૂર્ણ-સ્વત:સિદ્ધ-અનંત હમણા ત્યાં પહોંચશે. જ્યાં સમશ્રેણીએ નેમીનાથ :
: શક્તિનો ધારક પરમાત્મા છું. ત્રણ કાળના ભગવાન સિદ્ધ દશામાં બિરાજમાન છે. આ રીતે :
: પરિણામોને પહોંચી વળવાનું સામર્થ્ય ધરાવું છું. આચાર્યદેવ પોતે પણ સાધુની શ્રેણીમાં શ્રમણોની હું એક પરમાત્મ સ્વભાવી જીવ છું અને અન્ય સમસ્ત શ્રેણીમાં છે. એ વાત કરી લે છે.
: પરદ્રવ્યથી ભિન્ન થઈને શાશ્વત સિદ્ધધામમાં અનંત ૨૫૬
યતત્ત્વ - પ્રજ્ઞાપના
