________________
ત્ર
મ
સની
સાચુ સુખઃ
સાચું સુખ એ નિર્મળ આત્મસ્વરૂપના લાભથી થાય છે. આત્માનુ' શુદ્ધ સ્વરૂપ જ્ઞાન-દર્શન-ચારિત્રમય છે. ઇન્દ્રિયાદિની સહાય વિના જ આત્મા સર્વ વસ્તુના સાતા અને અને સ્વરૂપરમણુતા રૂપી સુખને અનુભવ કરે, એ જ સાચું સુખ છે, જે સુખના અનુભવ કરતી વખતે દુઃખની આત્યંતિક નિવૃત્તિ થાય છે, શરીર અને મન સંધી સ` દુઃખાના વિલય થાય છે તથા આધિ, વ્યાધિ અને ઉપાધિજન્ય ત્રિવિધ તાપાના અભાવ થાય છે, એ જ સાચા સુખની દશા છે. કોઈ પણ પ્રકારનું દુઃખ ન હેાવુ, એ જ જીવનું સાચું સુખ છે. દુ:ખગર્ભિત સુખ તે સુખ નહિ પણ દુ:ખ જ છે. જે સુખ પામ્યા પછી વિશેષ સુખની તૃષ્ણા ન રહે, તે નિરૂપમ સુખ છે. બાહ્ય પદાર્થને ગ્રહણ કરવાની કે તજવાની ઇચ્છા કે તૃષ્ણાનેા જ્યાં સંથા અભાવ છે, તે જ પરમ સુખ છે. સાધવાચેાગ્ય સિદ્ધ થઈ ગયા પછી અને મેળવવાયેાગ્ય મેળવી લીધા પછી જીવને જે દશા પ્રાપ્ત થાય છે, એ જ સાચું સુખ છે. સવ તૃષ્ણાનેા અંત એ જ જીવના મેાક્ષ છે. તૃષ્ણાનેા અંત થયા પછી ઉત્સુકતા રહેતી નથી. સ ઇચ્છિતની પ્રાપ્તિ થયા પછી નવું મેળવવાની ઈચ્છા કે ઉત્સુકતા ચાલી જાય છે. ઉત્સુકતા ચાલી ગયા પછી કોઈ પણ પ્રવૃત્તિ કરવાની બાકી રહેતી નથી, તે જ મુત્યવસ્થાનુ નિરૂપંસ સુખ છે. સ` સુખનું મૂળ આ રીતે સ્વસ્થપણું, ઉદ્વેગ રહિતપણું અને ઔત્સુકચરહિતપણુ જ છે. સ્વસ્થાને
'
૧૪
