Kavyakalpalatavrutti

Author(s): Amarchand Maharaj, R S Betai, Jitendra B Shah
Publisher: L D Indology Ahmedabad

Page 421

१२४
कोमलाङ्गः पूर्वजोऽस्य गणाधिपतिवाहनम् । तज्जातीयस्य सुरभैः सेव्यों गोवयतस्तथा ॥ ३६ ॥ सिंहः शुक्लवपुः क्रूरारुणाक्षः कुम्भिकुम्भभित् । सद्यः स्वहतमांसादी मृगेन्द्र। वनमण्डलम् ॥ ३ज्ञ। गर्जत्यब्दे समुत्पाती चर्षिणैकतरस्तथा । तनुमध्यः पूर्वजोऽस्य पार्वत्या वाहनं तथा ।। ३८ ।। हरि (हिरण्यकशिपोचति रूपार्द्धं विष्णुरादधौ । मृगस्तृणादनो नारीनेत्रोपमानलोचनः ।। ३९ ।। पूर्वजोऽस्य स्थितश्चन्द्रे वाहनं मरुवस्तथा । कस्तूरीजन्म यज्जातिर्योनि भोग्यन्वगस्य च ॥ ४० ॥ वराहः क्षोणिभृद्दंष्ट्रः शूरः पङ्कस्थितिप्रियः । एतद्रूपेण कृष्णेन दंष्ट्रोग्रेणोधृता मही ॥ ४१ ॥ वानरो वृक्षशाखाभ्यः शाखान्तर गतिप्रियः । पूर्वजैरस्य बद्धोब्धिर्दशग्रीववधोद्यमे ।। ४२ ।। श्रीरामस्य प्रियाप्राप्तियभिस्तै रजायत । एते सुग्रीवहनुमन्मुख्या दोषापहारिणः ||४३|| शृगालो बुद्धिमान् भीरु क्षेत्र सस्यादनो निशि । पुरा पुनि ( नः ? ) प्रबोधाय तद्रूपं हरिणा धृतम् ||४४ || चित्रकश्चित्रकाय श्रीर्महार्घत्वग्भयोज्झितः ।
मकरः क्रूरहृद्दंष्ट्री मत्स्यो मंगल्यदर्शनः || ४५ ।। पूर्वजातयोजती पुजा बुधरथध्वजौ । मत्स्यरूपेण कृष्णेन ब्रह्मा स्याद्वेदहारिणम् ॥४६॥ पुरा शंखासुरं हत्वा पुनर्वेदाः समुद्धृताः । कूर्मो वृत्ताकृतिस्पृष्टकठोरः कमलोदरः ||४७ ॥
पुरा समुद्धृता धात्री कूर्मरूपेण विष्णुना । षट्पदो भ्रमरः श्यामः पुष्पलिट् मञ्जुगुञ्जितः ॥४८॥ भृङ्गश्रेणी स्मरधनुमै स्त्रीवेणुसंनिभाः । सरलोऽष्टपदस्तस्य पृष्ठस्थास्थाच्चतुष्पदी ॥ ४९ ॥ यो हत्वा हस्तिनं स्कन्धे समर्थो वहति स्थितिम् । कर्णशृगालीखर्जूरमुख्याः स्युरमितां हयः ॥ ५०॥ जीवानां जीवभावानां बहुत्वात कथ्यते कियत् । दशानयास्वयं प्राज्ञैरन्यदप्य ह्यमादरात् ॥ ५१ ॥
इति श्री वायटगच्छीय श्री जिनदत्तसूरिशिष्यपण्डितश्रीमदमरचन्द्रविरचिते स्वोपज्ञकाव्यकल्पलतापृत्तिविवेचने परिमलनाम्नि वर्ण्य स्तबकोल्लासी स्वभावविभावनश्चतुर्दशः प्रसरः ।। ग्रं. ४२५ ।
काव्यकल्पलतावृत्तिः - परिशिष्ट