________________
વ્યક્તિએ લાલસાથી કેરીનો રસ ખૂબ પીધો. પીતાં તો રસ પિવાઈ ગયો પણ થોડોક સમય પસાર થતાં આફરો ચડ્યો. વાયુ પેદા થતાં અજીર્ણ થયું. તેનાથી ન સહન થઈ શકે તેવો દુખાવો શરૂ થયો. તે પુષ્કળ રડવા લાગ્યો. આનું નામ ટાઇમબૉમ્બ ફૂટ્યો !
પણ જો કેરીનો રસ પીધા બાદ, જ્યાં સુધી વાયુ પેદા થયો નથી ત્યાં સુધીના શાન્તિકાળમાં કોઈ બીજા માણસે અગમચેતી વાપરીને સૂંઠનો એક ફાકો લઈ લીધો હોય તો !
તો કેરીનો રસ વાયુ પેદા ન કરી શકતા. કેરીના રસના લોચા તો પેટમાં રહે, પણ તેમાંથી જે અજીર્ણ થવાની શક્યતા હતી, તે અજીર્ણ ન થાય. બરોબર ને ! બસ ! ટાઈમબૉમ્બ ફૂસ થયો તે આનું નામ. - સૂંઠ ન લીધી તે વ્યક્તિના અને સૂંઠ લીધી તે વ્યક્તિના, બંનેના પેટમાં પુષ્કળ કેરીનો રસ પીધા બાદ રસના લોચા તો રહ્યા જ છે પરન્તુ જેણે સુંઠ નથી લીધી તેના પેટમાં ગયેલા તે રસે વાયુનું અજીર્ણ કરીને ભયંકર પીડા પેદા કરી; કિન્તુ જેણે શાંતિકાળમાં સૂંઠ લઈને તે રસમાં વાયુ પેદા કરનારું બળ તોડી નાંખ્યું હતું તેના પેટમાં ગયેલો રસ તેને વાયુનું અજીર્ણ કરીને હેરાન કરી શક્યો નહિ. પણ એક વાત તો બંનેમાં સરખી જ છે કે રસના લોચા પછી મળમાં રૂપાન્તર પામ્યા અને છેવટે બહાર નીકળી પણ ગયા.
તે જ રીતે જે કર્મોના શાંતિકાળમાં ભારે પુરુષાર્થ કરીને, તેના બળને અત્યંતપણે તોડી દેવાય છે, તે કર્માણુઓ શાંતિકાળમાં પોતાનો પરચો બતાડી શક્તા નથી. તેઓ ફૂસ થઈ ગયા હોય છે. પણ જેમણે ધર્મારાધના રૂપી સૂંઠ લેવા દ્વારા, કર્માણુઓના બળને શાંતિકાળમાં તોડ્યું નથી, તેમણે તો શાંતિકાળ પસાર થયા બાદ ટાઈમબોમ્બ ફૂટતાં દુઃખો ભોગવવા પડશે.
આમ, કેટલાક કર્માણુઓ ફૂટવા દ્વારા આપણે વ્યવસ્થિત અનુભવવા પડે છે, જ્યારે કેટલાક કર્માણુઓ બળહીન બની જતાં ફૂસ થવા રૂપે પસાર કરી દેવાં પડે છે. પણ બધા જ કર્માણુઓમાં એક વાત તો સમાન છે કે તેમણે કાં ફૂટવા દ્વારા કાં ફૂસ થવા દ્વારા ભોગવવા તો પડે જ. માટે ગીતાજીમાં કહેવાયું છે કે ચોટેલું કર્મ ભોગવ્યા વિના તો નાશ પામતું નથી જ. (““નાભક્ત ક્ષીયતે કર્મ, કલ્પકોટિશર્તરપિ”).
અને આ રીતે કેટલાક કર્માણુઓ ફૂટવા દ્વારા, તો ઘણા કર્માણુઓ ફૂસ થવા દ્વારા અનુભવાતા હોવાથી જ આત્માનો ક્યારેક પણ મોક્ષ સંભવી શકે છે. જો બધાં કર્મો ફૂટવા દ્વારા જ અનુભવાતાં હોય અને કર્મોને કદી ફૂસ કરી શકાતાં ન હોય તો કોઈ પણ આત્માનો કદી પણ મોક્ષ જ ન થઈ શકે. કારણ કે એક આત્મા એક ભવમાં
૧૭૬
3 ફર્મનું કમ્યુટર
