________________
૧૮૮
જેન ઈતિહાસની ઝલક
એ વખતના જૈન સમાજમાં એમને સૌથી વધારે પ્રભાવ હતો; અને એમની નામના પણ સૌથી વધારે હતી. બાદશાહ જહાંગીર ઉપરાંત મેવાડપતિ રાણું જગતસિંહ, જામનગરના રાજા લાખા જામ, ઈડર નરેશ રાય કલ્યાણમલ વગેરે ઘણું રાજા-મહારાજાઓ પણ એમને ખૂબ આદર-સત્કાર કરતા હતા. જૈન સમાજના હજારે શ્રેષ્ઠીઓ અને સત્તાધારી શ્રાવકે એમના પરમભક્ત હતા. તેઓ ખૂબ બુદ્ધિમાન અને પ્રભાવશાળી તો હતા જ, સાથે સાથે ક્રિયાવાન પણ પૂરેપૂરા હતા. છઠ્ઠ, અટ્ટમ, ઉપવાસ તથા આયંબિલ, નિવી વગેરે તપસ્યા તેઓ હમેશાં કરતા રહેતા હતા. એમણે પિતાને હાથે બે શિષ્યને આચાર્યપદ, ૨૫ શિષ્યને ઉપાધ્યાયપદ અને ૫૦૦ને પંડિત પદ આપ્યું હતું. એમણે ૨૦૦ શિષ્યને અને ૧૦૦ સાધ્વીઓને દીક્ષા આપી હતી. કુલ ૨૫૦૦ યતિ–સાધુઓ એમની આજ્ઞામાં હતા અને સાત લાખ શ્રાવકે એમની ઉપાસના કરતા હતા. એમના ઉપદેશથી સેંકડો જિનમંદિરે નવાં બન્યાં અને જૂનાને જીર્ણોદ્ધાર થયે. એમને હાથે હજારો જિનપ્રતિમાઓની પ્રતિષ્ઠા થઈ. ....... સ્વર્ગવાસ
પિતાના ગચ્છનાયક ગુરુ વિજયસેનસૂરિના સ્વર્ગવાસ પછી ૪૦૪૧ વર્ષ સુધી તેઓ પિતાના સંધ ઉપર શાસન કરતા રહ્યા........ એમની આજ્ઞાને માનનારે જૈન સમુદાય “દેવસૂરસંધને નામે પ્રસિદ્ધ થયે, અને આજે પણ આ નામ ચોમેર પ્રચલિત છે. સં. ૧૭૧૭માં,
જ્યાં પિતાના દાદાગુરુ હીરવિજયસૂરિને સ્વર્ગવાસ થયે હતું, તે ઉનાનગરમાં જ વિ. સં. ૧૭૧૩માં એમને પણ સ્વર્ગવાસ થયો. અને શ્રાવકેએ જગદગુરુના એ જ સમાધિસ્થાનની પાસે એમનું પવિત્ર સમાધિસ્થાન બનાવ્યું.
દેવાનન્દમહાકાવ્ય (સિંધી જૈન ગ્રંથમાલા, ગ્રંથ ૭) (વિ. સં. ૧૯૯૪) ના હિંદી “કિંચિત પ્રસ્તાવિકમાંથી સંક્ષેપપૂર્વક
અનુવાદિત.
