Book Title: Jain Dharmno Maulik Itihas Part 01 Tirthankar Khand
Author(s): Hastimal Maharaj
Publisher: Samyag Gyan Pracharak Mandal
View full book text
________________
જ ગાઢ સ્નેહ છે. વાસ્તવમાં આપણે બંને ઘણા જન્મોથી સાથે રહ્યા છીએ. અહીં આયુષ્ય પૂરું કરીને પણ આપણે બંને એક જ જગ્યાએ પહોંચીશું અને પછી ક્યારેય અલગ નહિ થઈએ. મારા પ્રત્યે તમારો આ સ્નેહ જ તમારા માટે કેવળજ્ઞાનમાં વિદન બન્યો છે. આ રાગાત્મકતા ક્ષીણ થતા જ તમને કેવળજ્ઞાનની પ્રાપ્તિ થશે.”
નિર્વાણ બાદ ભગવાનના પાર્થિવ શરીરને પાલખીમાં બેસાડીને ચિતાસ્થળે પહોંચાડવામાં આવ્યું. ત્યાં દેવ વડે બનાવેલ ગોશીષચંદનની ચિતા પર પ્રભુના શરીરને મૂકવામાં આવ્યું. અગ્નિકુમારે અગ્નિ સળગાવી અને વાયુ વડે સંચારેલ સુગંધિત પદાર્થો સાથે પ્રભુના શરીરની અંતિમ ક્રિયા પૂરી થઈ. ત્યાર બાદ મેઘકુમારે પાણીથી ચિતા શાંત કરી. નિર્વાણકાળ વખતે હાજર અઢાર ગણ-રાજાઓએ અમાસના દિવસે પૌષધ ઉપવાસ કર્યો. પ્રભુના નિર્વાણથી ભાવ-ઉદ્યોત ઊઠી ગયો જાણી, જ્ઞાનના ચિહ્નરૂપે ગામે-ગામ, નગર-નગર અને ઘેર-ઘેર દ્રવ્ય પ્રકાશ કરવામાં આવ્યો, જે આગળ જઈને દરવર્ષે કારતક કૃષ્ણ અમાસની રાત્રે દિવાળી રૂપે આયોજિત કરવામાં આવવા લાગી. દિવાળી ઉજવવાની આ પ્રાચીનતમ ઐતિહાસિક સાબિતી છે.
( ભગવાન મહાવીરની ઉંમર ) શ્રમણ ભગવાન મહાવીર લગભગ ૩૦ વરસ ૭ મહિના ૧૨ દિવસ ગૃહસ્થાવસ્થામાં રહ્યા. ૧૨ વર્ષ ૫ મહિના ૧૫ દિવસ છઘસ્થપર્યાયમાં સાધના કરી અને ૨૯ વરસ ૫ મહિના ૨૦ દિવસ કેવળીચર્યામાં વિચરણ કરતા રહ્યા. આ રીતે કુલ ૭ર વરસ ૬ મહિના ૧૬ દિવસની ઉંમરમાં પ્રભુ મોક્ષ પામ્યા (૩૬૦ દિવસના ઋતુવર્ષથી), ગ્રંથોમાં છઘસ્યકાળ ૧૨ વરસ ૧૩ પક્ષ (ઋતુ મહિનાથી ૧૨ વરસ ૧૧ પક્ષ) કહેવામાં આવ્યો છે.
(ભગવાન મહાવીરના ચાતુર્માસ ) શ્રમણ ભગવાન મહાવીરે પહેલો ચાતુર્માસ (૧) અસ્થિ ગામમાં કર્યો ચંપા અને પૃષ્ઠ ચંપાનાં ત્રણ (૩) ચાતુર્માસ કર્યો. વૈશાલી અને વાણિજ્ય ગામમાં બાર (૧૨), રાજગૃહ અને નાલંદામાં ચૌદ (૧૪), મિથિલા નગરીમાં છ (૬), ભદ્રિકા(ભદિલ)માં બે (૨), આલંભિકા અને શ્રાવસ્તીમાં એક-એક, અનાર્ય વ્રજ ભૂમિમાં ત્રણ (૩) અને પાવાપુરીમાં એકમાત્ર (૧) છેલ્લો ચાતુર્માસ. આ રીતે ભગવાને કુલ મળીને (૪૨) બેતાલીસ ચાતુર્માસ કર્યા. | ૩૦૦ 99099699890391909969019 જેન ધર્મનો મૌલિક ઇતિહાસ ]
