________________
જગતશાહ
વધુ કઈ બેલાચાલ્યા વગર જગડૂ, ત્યાંથી ખસી ગયો. એણે એના ભાઈબંધોને એકઠા કર્યા અને પોતાની વાત સમજાવી. ભાઈબંધને કામ તે કરવા જેગ લાગ્યું ને કરીએ તે રંગ પણ રહી જાય, એમ પણ બધાએ કબૂલ કર્યું. પણ એમની પાસેય સોલ શેઠના સવાલને જવાબ નહતો કે એવો હજામ ક્યાંથી કાઢ, કે જે સાવજના નખ ઉતારવા જાય?
તમે જરા ચાલે તે ખરા! આપણે આ પથકની સીમમાં શું અમથા રખડ્યા છીએ?”
ચારે ભાઈબંધો ત્યાંથી સરકી ગયા.
આવડો મેટ ગઢ ! હંમેશા સાંજટાણે ગઢ બહારથી ગેધન ઘેર આવે ને ગોરજમાંથી સંધ્યાની છાંટ દૂર થાય ત્યારે ગઢના દરવાજા બંધ થાય. પછી કાઈ એકલદોકલ બહાર રહી ગયું હોય એને માટે ગઢની એક બારી ઉઘાડી રહે. ને એય આરતી ટાણે બંધ થઈ જાય. પછી જે બહાર હોય એને રાત બહાર રહેવાનું. આ કાયદાનું હંમેશા કડક રીતે પાલન થાય. અને જો એવું હોય ત્યારે તે એમાં મીનમેખ ન થાય.
પરંતુ આ રખડુ ભાઈબંધને રાત પડે તે પહેલાં આવવું પોસાય નહિ; ને આખી રાત બહાર રહેવુંય પિસાય નહીં. એમને એક વેળા એક ઘોરખોદિયું મળી ગયું હતું. સપાટ પ્રદેશનું આ શિકારી છતાં બીકણ જનાવર એ કચ્છની ધરતીની પેદાશ છે.
જરખના આગલા પંજા પાવડા જેવા હોય છે ને એનું જડબું ઘણું લાંબું ને ભારે આકરી પકડવાળું હોય છે. નાનાં નાનાં કૂતરાને એ ઉપાડી જાય છે, દાટેલાં મુડદાંને એ ખોદીને ઉપાડી જાય છે, અને ભેય ખોદીને એ સસલાંનેય પકડી જાય છે. આ જરખની એક ખાસિયત હોય છે. એના આવવા-જવાને મારગ જમીન નીચે હોય છે. પણ એનાં બેય મેઢાં એ ધૂળથી અને ઝાંખરાંથી એવી કુદરતી
