Book Title: Gyandhara 06 07
Author(s): Gunvant Barvalia
Publisher: Saurashtra Kesari Pranguru Jain Philosophical and Literary Research Centre
View full book text
________________
૨) આ ભૂમિકા તૈયાર થયા પછી સર્વપ્રથમ શ્રી નવકારમંત્ર વિધિ સહિત આપવો જોઈએ. બાળકને આ મંત્રનું મહત્ત્વ સમજાવવું જોઈએ. બાળકમાં આ મંત્ર પ્રત્યે અહોભાવ પ્રગટાવવો જોઈએ. શ્રદ્ધા ઊભી કરવી જોઈએ. શ્રી નવકાર મહામંત્રમાં સ્થિત શ્રી પંચપરમેષ્ઠિની બરોબર ઓળખાણ કરાવવી જોઈએ. બાળકના મનમાં એ વાત બરોબર બેસી જવી જોઈએ કે મારા જીવનના દરેક પ્રસંગમાં આ મંત્ર હંમેશાં મારો સાથી છે અને અંતે મારે પણ પંચપરમેષ્ઠિમાં સ્થાન પામવાનું છે.
(૩) યોગ્ય ભૂમિકા અને સ્વચ્છ શ્રદ્ધા આ બન્ને પ્રાપ્ત થાય પછી સૂત્રો શીખવાડવાના શરૂ કરવા જોઈએ. એ બહુ મહત્ત્વનું છે કે સૂત્રોની સાથે સૂત્રાર્થ કરાવવા જ જોઈએ પોતે જે સૂત્ર ભણે છે તેમાં શું મર્મ છે? તે શા માટે બોલાય છે તેનો ખ્યાલ હશે તો વિદ્યાર્થીનું સમગ્ર ધ્યાનસૂત્રમાં રહેશે. સમજીને બોલાયેલા સૂત્રોને લીધે તેના દરેક અનુષ્ઠાન અમૃત અનુષ્ઠાન થશે. એના કર્મોની નિર્જરા થશે. કેવળજ્ઞાનની દિશા ત૨૫ એનો ડગ ભરાશે. ગણધકૃત સૂત્રો અત્યંત ગૂઢાર્થવાળા અને પવિત્ર હોય છે તેથી અર્થસહિત ભણાવવાથી તે સુંદર પરિણામ આપે છે.
(૪) જૈનશાળામાં બાળકોને શાન સાથે ગમ્મત' રીતે પણ ભણાવવા જોઈએ. મહીને એકવાર ક્વીઝ-અંતાક્ષરી-જૈનહાઉસી વગેરે ગમ્મતો સાથે જૈનધર્મનું જ્ઞાન આપવું જોઈએ. અમે લાવણ્યની (અમદાવાદ) પાઠશાળામાં મહીને એકવાર આ રીતે જ્ઞાન પીરસવાની ફરજ બજાવીએ ચીએ. ક્યારેક સુંદર કથા દ્વારા પણ જ્ઞાન આપી શકાય. નોર્મનપીલ, અબ્રાહમ લીંકન, પૂ. ગાંધીબાપુ જેવા મહાન વિચારકોના સિદ્ધાંતો જીવ જીવવાની કળા પોઝીટીવ થીંકીંગ' જેવા વિષયો ૫૨ પણ બાળકોને જ્ઞાન આપવું જોઈએ.
(૫) જ્ઞાનશાળાના વિકાસ માટે જૈનસંઘે આર્થિક ઉદારતા બનાવવી પડે. બાલકોને વિવિધ ઈનામો આપવા, તેમની વિવિધ જૈનસાહિત્ય જ્ઞાનસત્ર ૬-૭)
જ્ઞાનધારા ૬-૭ ૬૮
