Dighnikayo Part 2

Author(s): Vipassana Research Institute Igatpuri
Publisher: Vipassana Research Institute Igatpuri

Page 297

२५०
दीघनिकायो-२
(२.१०.४२६-४२६)
सन्धुनाथ निद्धनाथ, अप्पेव नामस्स जीवं निक्खमन्तं पस्सेय्यामा ति । ते तं पुरिसं ओधुनन्ति सन्धुनन्ति निद्धनन्ति । नेवस्स मयं जीवं निक्खमन्तं पस्साम | तस्स तदेव चक्खु होति ते रूपा, तञ्चायतनं नप्पटिसंवेदेति । तदेव सोतं होति ते सद्दा, तञ्चायतनं नप्पटिसंवेदेति । तदेव घानं होति ते गन्धा, तञ्चायतनं नप्पटिसंवेदेति । साव जिव्हा होति ते रसा, तञ्चायतनं नप्पटिसंवेदेति । स्वेव कायो होति, ते फोट्टब्बा, तञ्चायतनं नप्पटिसंवेदेति । अयम्पि खो, भो कस्सप, परियायो, येन मे परियायेन एवं होति - 'इतिपि नत्थि परो लोको, नत्थि सत्ता ओपपातिका, नत्थि सुकतदुक्कटानं कम्मानं फलं विपाको' "ति।
सङ्खधमउपमा
४२६. "तेन हि, राजञ, उपमं ते करिस्सामि । उपमाय मिधेकच्चे विजू पुरिसा भासितस्स अत्थं आजानन्ति । 'भूतपुब्बं, राजञ, अञ्जतरो सङ्खधमो सङ्ख आदाय पच्चन्तिमं जनपदं अगमासि । सो येन अञतरो गामो तेनुपसङ्कमि; उपसङ्कमित्वा मज्झे गामस्स ठितो तिक्खत्तुं सङ्ख उपलापेत्वा सङ्ख भूमियं निक्खिपित्वा एकमन्तं निसीदि । अथ खो, राजञ, तेसं पच्चन्तजनपदानं मनुस्सानं एतदहोसि- अम्भो कस्स नु खो एसो सद्दो एवंरजनीयो एवंकमनीयो एवंमदनीयो एवंबन्धनीयो एवंमुच्छनीयो'ति । सन्निपतित्वा तं सङ्खधमं एतदवोचुं- 'अम्भो, कस्स नु खो एसो सद्दो एवंरजनीयो एवंकमनीयो एवंमदनीयो एवंबन्धनीयो एवंमुच्छनीयो'ति । ‘एसो खो, भो, सङ्घो नाम यस्सेसो सद्दो एवंरजनीयो एवंकमनीयो एवंमदनीयो एवंबन्धनीयो एवंमुच्छनीयो'ति । "ते तं सङ्ख उत्तानं निपातेसुं- 'वदेहि, भो सङ्घ, वदेहि, भो सङ्घाति । नेव सो सङ्खो सद्दमकासि । ते तं सङ्ख अवकुज्जं निपातेसुं, पस्सेन निपातेसुं, दुतियेन पस्सेन निपातेसुं, उद्धं ठपेसुं, ओमुद्धकं ठपेसुं, पाणिना आकोटेसुं, लेड्डुना आकोटेसुं, दण्डेन आकोटेसुं, सत्थेन आकोटेसु, ओधुनिंसु सन्धुनिंसु निडुनिंसु - ‘वदेहि, भो सङ्ख, वदेहि, भो सङ्खा'ति । नेव सो सङ्खो सद्दमकासि ।
अथ खो, राजन, तस्स सङ्खधमस्स एतदहोसि - ‘याव बाला इमे पच्चन्तजनपदामनुस्सा, कथहि नाम अयोनिसो सङ्घसदं गवेसिस्सन्ती'ति । तेसं पेक्खमानानं सङ्गं गहेत्वा तिक्खत्तुं सङ्ख उपलापेत्वा सङ्ख आदाय पक्कामि । अथ खो, राजञ, तेसं पच्चन्तजनपदानं मनुस्सानं एतदहोसि- 'यदा किर, भो, अयं सङ्खो नाम
250