________________
આત્મવિલાપન
૧૧૫
ગગા પ્રેમાળ અને શરમાળ હતી. મયાદા એના શ્વાસેશ્વાસ હતા. પણ આ પ્રસંગ તેા પેાતાના જીવનના અસ્તિત્વને હતા. આવી વાતમાં ખાટી શરમ રાખી લજજાના આડંબર કરવા એ આત્મવચના ગણાય. એણે નમ્રતાપૂર્વક વિનયભરી વાણીમાં કહ્યું : ‘ પિતાજી ! આપ જ એક વાર કહેતા હતા કે, લગ્ન એટલે બે આત્માના વિચારાનું જોડાણ. આ જોડાણુ ત્યારે જ થાય કે એકબીજાના વિચારેાની ભૂમિકા સમાન હેાય; એક બીજાના મંતવ્યોને સ્વીકારવા અનેનાં આત્મા ઉત્સુક હાય. અને સાથીના દ્રષ્ટિબિન્દુને સહૃદયતાપૂર્વક જાણુવાની ઉલ્લાસમય પ્રણયભાવના હાય—તેા જ લગ્ન સાર્થક થાય! પશુ રાજકુલમાં અને રાજકુમારામાં જે સ્વચ્છંદ અને જીવન પ્રત્યે ઉપેક્ષાભરી દ્રષ્ટિ દેખાય છે, તે જોતાં મારુ' મન લગ્નના નામથી પણ કંટાળેા અનુભવે છે.’
.
‘ પણ બેટા, બધા કુમારા કંઈ એવા નથી હાતા.’દીકરીની વાણીના ધેાધને રોકવા જન્તુરાજે કુમારેાના બચાવ કર્યાં. આ ખચાવથી તે ઞ'ગાદેવીના આત્મા ખમણા જોરથી પ્રકાશી ઊઠયો.
‘હા, પિતાજી, કાઈક કુમાર એવા પણ હોય જે જીવનને શ્રદ્ધા અને પ્રજ્ઞાભરી દૃષ્ટિથી નિહાળતા હાય, પણ તે કયાં ? આપણી સામે આ જે કુમારેા છે, તે તે એમ જ સમજે છે કે લગ્ન કર્યા' એટલે એક રમકડું. ઊંચકી લાવ્યા. એ રમકડાને અલકારાથી શણગારો, વસ્ત્રોથી વિભૂષિત કરો, શૃગારથી સજ્જ કરા, અને તેની સાથે ફાવે ત્યારે અને ફાવે તે રીતે માજ કરે.
