________________
૨૨ તીર્થકરોનાં ૨૨ સ્તવને; શ્રી પાર્શ્વનાથ ભગવાનનાં ૩ સ્તવને, જેમાં બેના ર્તા તરીકે સ્તવનની છેલ્લી કડીમાં “આનંદધન' નામ આવે છે, અને ત્રીજુ સ્તવન શ્રી જ્ઞાનવિમલસૂરિજીની કૃતિ છે; એ જ રીતે શ્રી મહાવીરસ્વામીનાં પણ ૩ સ્તવને આપ્યાં છે, જેમાં બેના કર્તા તરીકે સ્તવનની છેલ્લી કડીમાં “આનંદધન' નામ આપેલ છે, અને ત્રીજું સ્તવન શ્રી જ્ઞાનવિમળસૂરિજીની રચના છે. વિવેચન લખતી વખતે શ્રી
૧. ૨૩ (૨); ૨૩ (૩), ૨૪ (૨), (૨૪) (૩) એ અંકોનાં શ્રી પાર્શ્વનાથ તથા શ્રી મહાવીર સ્વામીનાં સ્તવમાં પાઠાંતર આપેલ નથી.
૨. ૨૩ (૧), ૨૩ (૨), ૨૪ (૧), ૨૪ (૨) અંકોનાં ૪ સ્તવને શ્રી જ્ઞાનવિમલસૂરિજીની સામે ન હોવાથી એના ઉપર ટઓ ન હોય એ સ્વાભાવિક છે. ૨૩ (૩) અંકનું શ્રી પાર્શ્વનાથ ભગવાનનું સ્તવન શ્રી જ્ઞાનવિમલસૂરિજીનું પિતાનું છે, અને એ ઉપર એમણે દબો રચ્યો હતે. પણ, શ્રી મોતીચંદભાઈએ પિતે જ (પૃ. ૪૬૨, ફૂટનેટ) સૂચવ્યા મુજબ, એનું આધુનિક ગુજરાતીમાં અવતરણ આ ગ્રંથમાં આપ્યું -
૩. અહીં એ જાણવું ઉપયોગી થઈ પડશે કે મુંબઈના જૈન સાહિત્ય વિકાસ મંડળનું સંચાલન સંભાળતા, વિદ્યાવ્યાસંગી ભાઈ શ્રી સુબોધચંદ્ર નાનાલાલ જૈનને, જૂની હસ્તપ્રતોના સંશોધન દરમ્યાન આશરે બસો વર્ષ જના એક ગુટકામાંથી શ્રી વીર જિનેશ્વરનું એક અપ્રગટ સ્તવન મળી આવ્યું હતું, જેને અંતે ર્તા તરીકે આનંદધન’નું નાથ આપવામાં આવ્યું છે. આ સ્તવન તેઓએ સૌરાષ્ટ્રમાં લાખાબાવળથી પ્રસિદ્ધ થતા “શ્રી મહાવીર શાસન” માસિકના વર્ષ ૧૪, અંક ૯, વિ. સં. ૨૦૨૨ ના ભાદ્રપદ માસના અંકમાં પ્રસિદ્ધ કર્યું હતું. મારી વિનતિથી એમાં કેટલીક અશુદ્ધિઓ હતી તે તેઓએ સુધારી આપી હતી. એ સુધારેલું સ્તવન અહીં સાભાર રજૂ કરવામાં આવે છે:
આનંદઘનજીવિરચિત શ્રી વીરજિનસ્તવન વીર જિસેસર પરમેસર જ, જગજીવન જિનભૂપ; અનુભવ મિતે રે ચિતે હિત કરી, દાખ્યું તાસ સરૂપ. વીર જિસર૦ ૧ જેહ અગાચર માનસ વચનને, જે અતીન્દ્રિય રૂ૫; અનુભવ મિતે રે વ્યક્ત શક્તિસ્યું, ભાખ્યું તાસ સરૂ૫. વીર જિણેસર૦ ૨ નય નિક્ષેપે રે જેહ ન જાણી, નવિ જિહાં પ્રસરે પ્રમાણ; શબ્દ સરૂપે રે તે સદ્ય દાખવે, કેવલ અનુભવ ભાણ. વીર જિણેસર૦ ૩ અલખ અગોચર અનુપમ અરથને, કુણ કહિ, જાણે રે ભેદ, સહજ વિશુદ્ધાં રે અનુભવ વિણ જે, શાસ્ત્ર તે સઘલો રે ખેદ. વીર જિણેસર૦ ૪ દિસી દેખાડી શાસ્ત્ર સવિ રહે, ન લહે અગોચર વાત; કારજ સાધક બાધક રહિત એ, અનુભવ મિત્ર વિખ્યાત. વીર જિણેસર ૫ અહો ચતુરાઈ ? અનુભવમિત્તની, અહો તસ પ્રીત અપ્રીત; અંતરજામી સ્વામી સમીપ તે, રાખી મિત્રશું પ્રીત. વીર જિણેસર ૬ અનુભવ સંગે રે રંગે પ્રભુ મિલ્યા, સફલ ફેલ્યાં સલિ કાજ;
નિજ પદ સંપદ સહજે અનુભ, “આનંદઘન મહારાજ, વીર જિણેસર ૭ મોતીચંદભાઈએ આ અંકનાં ૧૧ સ્તવનેના વિષયોનાં નામ આપ્યાં છે : ૧, ૨, ૩, ૪, ૬, ૭, ૮, ૧૭, .૧૮, ૧૯, ૨૦; આ અંકે સિવાયનાં બાકીનાં સ્તવનના વિષયને નિર્દેશ કરવામાં આવ્યો નથી.
વિ. સં. ૨૦૨૦ ની સાલમાં “શ્રી આનંદધનજીનાં પદો ” ભાગ બીજાનું પ્રકાશન શ્રી મહાવીર જૈન
-
