Book Title: Agam 30 Mool 03 Uttaradhyayana Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
३७०
उत्तराध्ययनसूत्रे एकोऽहं नास्तिमे कश्चित्राहमन्यस्य कस्यचित् ।
न तं पश्यामि यस्याहं, नासौ दृश्योऽस्ति यो मम ॥१॥ इति ॥४॥ तभिष्क्रमणे किं जातम् ? इत्याह
कोलाहलँगसंभूयं, आसी मिहिलाए पठ्वयंतम्मि। तइयो रायरिसिम्मि, नमिम्मि अभिणिक्खमंतम्मि ॥५॥ छाया-कोलाहलकसंभूतम् , आसीत् मिथिलायां प्रव्रजति ।
तदा राजौं नमौ अभिनिष्क्रामति ॥५॥ टीका-कोलाहलगभूयं' इत्यादि
तदा तस्मिन् काले, राजर्षी राजा चासौ ऋषिश्च राजर्षिः राज्यावस्थायामपि ऋषिरिव ऋषिः क्रोधादिकषायजयादित्यर्थः । यद्वा-यो राज्यकाले राजा स एव तत्काले ऋषिरित्यर्थः। तस्मिन् नमौम्नमिनामके, अभिनिष्क्रामति गृहान्निर्गते
" एकोऽहं नास्ति मे कश्चित् , नाहमन्यस्य कस्यचित् ।
न तं पश्यामि यस्याहं, नासौ दृश्योऽस्ति यो मम ॥१॥ ___ मैं किसी का नहीं, कोई मेरा नहीं। तथा ऐसा कोई नहीं है कि जिसका मेरे साथ संबंध नहीं हुआ हो और मेरा उसके साथ संबंध नहीं हुआ हो ॥४॥
नामि राजा का निष्क्रमण होने पर मिथिला में क्या हुआ सो सूत्रकार कहते हैं- कोलाहलगभूयं आसी'-इत्यादि । _____ अन्वयार्थ-(तइया-तदा) उस काल में (रोयरिसिम्मि-राजर्षों) राज्य अवस्था में भी ऋषि के समान क्रोधादिक कषायों के जीतलेने से राजर्षि-अथवा राज्य अवस्था में जो राजा था वही अब ऋषि बनाइसलिये राजऋषि (नमिम्मि अभिणिक्खमंतम्मि-नमौ अभिनिष्का
"एकोऽहं नास्ति मे कश्चित् , नाहमन्यस्य कस्यचित् ।
न तं पश्यामि यस्याहं, नासौ दृश्योऽस्ति यो मम ॥१॥ હું કેઈને નથી, કેઈ મારૂં નથી, તેમજ એવું પણ કઈ નથી કે જેની સાથે મારે સંબંધ ન થયો હોય તેમજ મારો સંબંધ તેની સાથે ન થયો હોય. ૪
નમિરાજાએ દીક્ષા ગ્રહણ કરી વિહાર કર્યા પછી મિથિલામાં શું થયું तेने सूत्र.२ ४ छ-"कोलाहलगभूयं आसी"-त्याहि.
मन्वयार्थ-तइया-तदा मे मा रायरिसिम्मि-राजौ शल्य अवस्थामा પણ ઋષિની જેમ ક્રોધાદિક કષાયોને જીતી લેવાથી રાજર્ષિઅથવા રાજ્ય अवस्थामा २ रा इता ते ऋषि यया ॥ भाट नमिम्मि अभिणिक्खम.
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૨