Abhanakajagannatha

Author(s): Jagannatha
Publisher: Jagannath Ambaram

Page 49

[८३-८५]
५२. सुजनता जडता न समं द्वयम् ।
५३. सुष्ठु बुद्धा दुष्ठु करोति ।
५४. स्वप्ने दशकण्ठं कबलीकुर्वन्ति, जागरितास्तु द्विरेफाय
साष्टाङ्गं प्रणिपतन्ति ।
५५. स्वप्ने नन्दनं, जागरे क्रन्दनम् ।
८४. दर्पणः
१.
२.
३.
४.
५.
६.
७.
८.
आभाणकजगन्नाथः
१.
अतदपि तदिव व्यदधान्मुकुरः।
अपघन ! प्रतिबिम्बसि दर्पणेष्वयि मनो! मम न
प्रतिबिम्बसि ।
आदर्शाद् बहिर्यद् वर्तते तदेवादर्शान्तः प्रतिबिम्ब्यते ।
दर्पणे दक्षिणो वस्तुतस्तु वामः । द्विपः किं दर्शे प्रतिबिम्ब्यत आदर्शे ?
[११०६]
मत्तावलोऽपि मुकुरे मुष्टिमेयः । मन्मथम्मन्यमानो मुकुरं मङ्क्षु मोटितवान् । सोऽर्थो वास्तविको यस्यैवादर्शे प्रतिबिम्बनम् । [१११४]
८५. व्यवहारः
अदृष्टायां कशायाम् आयुः शतानां शतम् ।
८४. २. अपघन ! हे शरीर ! ८४.५ द्विपः गजः । दर्शे अमावास्यायाम् । ८४.६. मत्तावल:- गजः । ८४. ७. मक्षु झटिति ।
७६
आभाणकजगन्नाथः
[८५-८५]
२.
अरित्रावलम्बनेन पारावारे परित्राणम् ।
३.
काण्डमिक्षोर्वीक्षस्व, मा कणिशम् । कोपहीनता पापशून्यता ।
४.
५. गुडगणो मरिचकणेन गलहस्तितः । गोप्यं गोपनीयमेव ।
६.
७.
८.
8.
१०. वैविध्यं चिन्तनानां वैराग्यं वास्तविकम् ।
११. शादो हस्ते, स्वादो रसनायाम् ।
१२. स्वान्ते शान्ततमे दरे च दलिते दण्डोऽपि निःश्रेणिका ।
१३. हलगताः प्राणाः कुसूले द्रोणाः ।
[११२७]
८५. २. अरित्रम् - उडुपेषु नोदनार्थमुपयुज्यमानः दण्डाकारः सामग्रीविशेषः । पारावारे समुद्रे । ८५.३. कणिशं सस्यमञ्जरी, सस्योर्ध्वभागः । इक्षोः कणिशं सुन्दरमपि, स्वादहीनम् फलप्रसूतिरहितं च । तत्रावधानं मा बधान, परन्तु, इक्षो काण्डमास्वादयेत्यर्थः । बाह्यैः किं रूपैः, अन्तरङ्गं पश्येत्याकूतम् । ८५. ५. गलहस्तितः- अर्धचन्द्रप्रयोगं लम्भितः । महानपि गुणोऽल्पेन दोषेण नश्यतीति भावः । ८५.७. जिल्हा:- कुटिलमतिभिः । ८५.८. धूनयति- कम्पनपूर्वकं निवारयति । ८५.१०. वैराग्यं लोके विरागो न वैराग्यम्। केवलमेकस्मिन् दर्शनेऽतिसज्जतया जायमाना ये मानसिका दोषास्ते विविधेषु दर्शनविषयेषु कुतूहले सति सुपरिहराः सन्तो वैराग्यं साधयन्तीति ममाभिप्रायः । कथं वाऽत्र मेधाविनो मन्यन्ते । ८५.१२.दरे-भये। ८५.१३.यदि कृषिको हले प्राणान् धत्ते, लक्षणया केदारे श्राम्यति, कुसूले-धान्यसंचयगृहे द्रोणाः परिमाणं परिमातुमर्हा सामग्री कार्यकारिणी भवत्येव । सुभिक्षो भवति सः ।
जिह्मैरपि युध्यस्व ब्रह्मण्यपि वर्तस्व । मस्तकज्ञानी पुस्तकज्ञानिनं कनिष्ठिकया धूनयति । लोके शुद्धिः परमा सिद्धिः ।
७७