________________
સામાન્ય ક્તવ્ય
૧૭૫ . આવી પરિસ્થિતિમાં જ વૈદ્યોની વૃદ્ધિ થવા પામી છે, અને આજે ઠેરઠેર વૈદ્ય અને ડોકટરેનાં પાટિયાં નજરે પડે છે. વૈદ્યો વધવાથી દર્દ વધ્યાં છે કે ઘટવાં છે તેને નિર્ણય સ્પષ્ટ હેવા છતાં તેમાં કાંઈ આપણે વૈિદ્યોને દોષ ન આપી શકીએ. પણ એટલું તે ખરું જ છે કે તેઓ જે ધ્યેયપૂર્વક પોતાનું કર્તવ્ય બજાવતા હોય તો પરિસ્થિતિમાં ખૂબ જ સુધાર થવા પામે, એ વાત નિઃસંદેહ છે. ક્તવ્ય - આર્યવેદ્ય છે કે ડોકટર હે, તેણે વૈદ્યક જ્ઞાન પ્રાચીન શાસ્ત્રથી મેળવ્યું હોય કે અર્વાચીન નવી શોધથી મેળવ્યું હોય, તેમાં કશો વાંધો નથી. પરંતુ આટલી બાબતો તો તેણે અવશ્ય યાદ રાખવી જોઈએ
[૧] પોતે માનવજાતને સેવક છે.
વ્યાધિગ્રસ્ત માનવી અપાર દુઃખી હોય છે. તેને શાન્તિ પહેચાડવાથી તે પોતે પ્રસન્ન થાય છે એટલું જ નહિ પરંતુ એ તન્દુરસ્ત મનુષ્ય પોતાના સમાજ કે દેશનું હિત કરી શકે છે. આ રીતે માનવજાતની સેવા એ ખરેખર સૌથી અગત્યનું કાર્ય છે અને તે એક આદર્શ વૈદ્ય સુંદર રીતે બનાવી શકે છે.
[૨] વૈદ્ય નિઃસ્વાર્થતા કેળવવી જોઈએ.
અહીં કઈ પ્રશ્ન કરે કે જે એ નિઃસ્વાથી રહે તો તેમના પિતાના જીવનનું શું? અહીં આજીવિકાને પ્રશ્ન નથી. કેવળ જે તે વધવૃત્તિ પર છવો હોય તો તેને તેની સેવાના બદલામાં તેનાં સ્થાન અને યોગ્યતા પ્રમાણે પ્રજા તરફથી મહેનતાણું મળવું જોઈએ. અને તે ધ્યેય રાખી તે જે કંઈ પ્રજાવર્ગથી મેળવશે તેમાં કંઈ ખોટું નથી. પરંતુ તે જે કંઈ લે તેની સાથેસાથે તેને એ ખ્યાલ તો હોવો જોઈએ કે “હું એક જવાબદાર વ્યક્તિ છું. ગરીબ પ્રજાને બોજારૂપ ન થાય તેવી જાતનું મારું જીવન હોવું જોઈએ.”
માનવી અપાતું જ
આ રીતે
એક