________________
દીતવી મહાવીર વ્યાકુલ થાય એ સ્વાભાવિક છે. આવી શોચનીય દશાને સુધારવાની ઈચ્છા કેટલાક સાધારણ લેકને પણ થાય અને તેઓ સુધારવા પ્રયત્ન પણ કરે છતાં તેમને માર્ગ સૂચન કરવા માટે કે અસાધારણ પ્રયત્ન કરનાર નેતાની અપેક્ષા રહે છે. (૪) વીરજન્મ
આવી અવસ્થામાં બુદ્ધ અને મહાવીર જેવા આદર્શ નેતાઓને જન્મ થાય છે. મહાવીરને જન્મ ચૈત્ર શુકલા ત્રાદશીને દિવસે થયે હતા. (૫) જન્મભૂમિ
મહાવીરનું જન્મસ્થાન, ગંગાથી દક્ષિણે આવેલું વિદેહ (વર્તમાન બિહાર પ્રાન્તમાં પટણથી ર૭ માઈલ ઉત્તરે આવેલું બસાર નામનું ગામ ) છે. ત્યાં ક્ષત્રિયકુડ અથવા કડપુર નામના બે કસ્બાઓ હતા. આ કસ્બાના વંસાવશેષો લકખીસરાય જંકશનથી કેટલાંક માઈલ ઉપર અત્યારે પણ જોવામાં આવે છે. જેન લેકે તેને મહાવીરની જન્મભૂમિ તરીકે તીર્થભૂમિ માને છે. (૬) નામકરણ
મહાવીરનાં વર્ધમાન, વિદેહદિત્ત અને શ્રમણ ભગવાન એ ત્રણે બીજાં નામે પણ છે. વર્ધમાન નામ તે માતાપિતાનું કરેલું નામકરણ છે. વિદેહદિત્ત નામ માતૃપક્ષનું સૂચક છે. ત્યાગી જીવનમાં ઉત્કટ તપસ્યા કરવાને લીધે “મહાવીર’ નામથી પ્રસિદ્ધ થયા અને ઉપદેશક જીવનમાં શ્રમણ ભગવાન થયા. આપણે પણ મહાવીરના ગૃહજીવન, સાધકજીવન અને ઉપદેશકજીવન એ ત્રણ ભાગમાં ક્રમશ: વર્ધમાન, મહાવીર અને શ્રમણ ભગવાન એ ત્રણ નામે પ્રયાગ કરીશું.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
