________________
૬૪
એશિયાનું કલંક
અત્યારે છે. તેઓએ પારીસની ‘પ્રજાસત્ર પરિષ'માં પ્રતિનિધિએ માકલી ‘જાપાને રાજાપ્રજાની સમતિ વગર–તે રાજાની તે સહી જ વગર–ઢારીઆ ખાલસા કર્યું છે' એ કથા પેશ કરવાનું ઠરાવ્યું. કારીઆની અંદરથી તેા જાપાન કાતે જવા જ ન આપે તેથી અમેરિકા ખાતેના દેશવાસીઓમાંથી ત્રણ જણાનાં નામ નક્કી થયાં. અમેરિકા કહે “પાસપોર્ટ જ નહિ મળે.”
પરંતુ આખરે એ ત્રણમાંના એક તરુણ આગેવાન સી. કિયુસીક મ્મિ કાઇ અકળ જુક્તિથી ફ્રાંસને કિનારે ચડી ગયા. પારીસપરિષનાં દ્વાર ખખડાવ્યાં.
જવાબ મળ્યા. “હુ મળી શકીએ.”
આ છેલ્લે આધાત વાગ્યા પછી તે! કારીઆએ પારકી આશા છેડી. આખા દેશ પર સરિયાં કરવાની વાત ચાલી. ચતુર આગેવાના ચેતી ગયા. તેઓએ માતૃભૂમિને નામે ધેાષણા કરી કે “જે કાંઈ કરે તેમાં જાપાનીઓને અપમાન દેશેા નહિ, “પત્થર ફેંકશો નહિ.
“મુક્કાએ મારશેા નહિ.
“કારણ કે એ તેા જંગલી પ્રજાનાં કામ છે.”
પરંતુ બીજી બાજુ વધુપડતી ચાલાકી વાપરવા જતાં જાપાને પેાતાની બાજી ઉથલાવી નાખી તેથી પ્રજાને જાગવાની તક સાંપડી. ૧૯૧૮ માં દુનિયાએ હથિયાર હેઠાં મેળ્યાં, એટલે જાપાને કારીઆની સમગ્ર પ્રજાની અંદર એક પત્રિકા ફેલાવી અને તલવારની અણી બતાવી એ ઉપર સહી કરાવવા શરુ કર્યું. એ પત્રિકામાં શું હતું ? કારીઆની પ્રજા તરફથી સુલેહની સભાને મેાકલવાની એ એક અરજી હતી. કારીઆ તરફથી એમાં જણાવવાનું હતું કે જાપા નની કૃપાળુ રાજસત્તાના અમે અહેશાનમંદ છીએ. અમે બન્ને મહાપ્રજાએ અમારા નૃપતિ મીકાડાના છત્ર તળે એક બની ઉભાં છીએ. અમારે જુદી સ્વતંત્રતા નથી જોઈતી. એ નાની પ્રજાને સ્વાધીનતા આપવાના સિદ્ધાંત અમને લાગુ પાડશે નહિ ! ”
<<
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
