________________
[ ૮૬ ]
ઐતિહાસિક પૂર્વજોની
ચંદ્રજીએ શૂરવીરતા અતાવી બીકાનેર સસ્થાનની પ્રતિષ્ઠાને જરાપણ ઊણપ આવવા દીધી નથી. એમાં શેખાવટી, સીધમુખ અને ચુરુના ઠાકુર શિવસિંહવાળા અનાવા ખાસ અગ્રદે આવે છે. એ વેળા રાજ્યની વફાદારીના આવેગમાં સુરાણાજી વધુ પડતા ઘાતકી ખની જાય છે. ચુરૂના વિજય પછી મહારાજા સુરતસિંહજી દીવાનને ‘રાવ ’ને ખિતાબ અને સ્વારી માટે હાથી આપે છે. આ રીતે અમરચંદજીના કીતિ –સિતારે મધ્યાહ્ને પહાંચે છે. એ સાથે જ અસ્તના ચેાઘડીઆ વાગે છે.
પ્રતિભા-માન-મરતબા વધતાં જ એ સામે એકાદા વિધી વર્ગ પેદા થાય છે. એમાં રાજ્યકારભારની આંટીઘુંટીમાં આ જાતના વર્ગની~એના દ્વારા પથરાતી પ્રપ ચજાળની કંઈ જ વિનતા નથી. એ અંગે સ`ખ્યાબંધ ઉદાહરા ઇતિહાસના પાના ફેરવતાં હાથ ચઢી જાય છે. વળી પરાક્રમથી નવાજી જનારા ઘણાખરા રાજવીએ કાચા કાનના જ હેાય છે એટલે જે નીતિકારાએ કહ્યુ છે કે‘ રાજા કાઇના મિત્ર ન હાય ’એ સાચું જ છે. બીકાનેરના કેટલાક કર્મચારીની બનાવટના ભાગ સુરતસિહજી થયા.
ચેન પડિહાર, રામકણું અને આસક રૂપ ત્રિપુટીએ અમરચંદ્રજીને ઊતારી પાડવા એક બનાવટી ખત તૈયાર કર્યુ. એમાં લખવામાં આવ્યું હતું કે-નવામ મીરખાંની સાથે અમર ચંદ્રજી મળી જઇ બીકાનેરની ગાદી પરથી મહારાજને ઉખેડી નાંખવાના કાવત્રામાં સામેલ છે, આ ઉપજાવી કાઢેલ ખત સુરતસિ’હુજીને ખતાવવામાં આવ્યુ` અને વિશેષમાં ગેાઠવી રાખેલા સાક્ષીઓ દ્વારા એની સત્યતા પુરવાર કરી આપવામાં આવી. પેાતાની સામે આ પ્રકારનું ષડ્યત્ર રચાય અને એમાં દીવાન અમરચંદ્ય આગેવાન અને એ વિચારે રાજવી ભાન ગુમાવી એઠે. એકદમ રાવ અમરચંદને પકડી આણુવાને હુકમ છેાડયા.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
