________________
બોરકૂટો કરી નાખીશું. બીજી તરફ એક બનાવટી કાસદને પણ તૈયાર કર્યો. એના હાથમાં સહીસિક્કાવાળો કાગળ મૂક્યો, એ કાગળમાં લખ્યું હતું :
“ગુજરાતનો રાજા ભીમદેવ, તને ભોજને લડાઈ આપવા ભોગપુર સુધી આવ્યો છું. જો લડવું હોય તો સાબદો થા. સમાધાન કરવું હોય તો મારા એલચીની શરતો કબૂલ કર.”
ત્રીજી તરફ “કહાં રાજા ભોજ, કહાં ગાંગો તેલી” નાટકના સૂત્રધારને ડમરો મળ્યો. એને સમજાવ્યું કે નાટક અસરકારક હોવું ઘટે. માત્ર સંવાદોથી ન ચાલે. દેખાવો પણ અસરકારક હોવા જોઈએ. આ નાટકમાં તમે હા પાડો તો એક એવું નાટક હું રજૂ કરું કે જેની ગજબ અસર થશે.
નાટકના સૂત્રધારે વાત કબૂલ કરી.
નાટક શરૂ થયું. રાજા ભોજ, એના પંડિતરત્નો અને બીજા દરબારીઓ, શ્રીમંતો, સામંતો ને સેનાપતિઓ આવી ગોઠવાઈ ગયા. નગરજનો પણ સારા પ્રમાણમાં આવ્યા. નાટક શરૂ થયું.
રાજા તૈલપ મૂછે હાથ નાખતો આવ્યો, અને બોલ્યો, ‘રે ! પેલો મુંજ શિયાળ ક્યાં છે ?'
તરત ફૂંફાડા મારતો મુંજરાજ દેખાયો. બંને વચ્ચે વાગ્યુદ્ધ - વાણીની લડાઈ ચાલી. પછી શસ્ત્રની લડાઈ ચાલી. મુંજરાજ હાર્યો. કેદ પકડાયો.
રાજા તૈલપે તેને હાથીના પગ નીચે કચડાવ્યો. જય જય તૈલપ!
તરત એક વાંસ પર મુંજનું રક્ત ટપકતું માથું લટકાવીને ડમરો દાખલ થયો. એ બોલ્યો,
‘હાથી જીવતો લાખનો , મર્યો સવા લાખનો. ક્યાં રાજા ભોજ, ક્યાં ગાંગો તેલી.’
s a ડાહ્યો ડમરો
82
