________________
પૈસા ચૂકવી દીધા છે.'
શાહુકાર બોલી ઊઠ્યો, ‘સાવ ખોટી વાત ! મને તો એક પાઈ પણ આપી નથી.”
મહારાજ ભીમદેવ બોલ્યા, ‘તમે કંઈ લખત તો કરાવ્યું હશે ને?”
‘હા મહારાજ , આ રહ્યું અમારું લખત.' એમ કહી શાહુકારે લખતનો કાગળ મહારાજ સામે ધર્યો.
મહારાજ ભીમદેવે વાંચ્યું, ‘હું સૂરજ ભગવાનની સાખે કહું છું કે વાવણી વખતે તમારી પાસેથી હજાર રૂપિયા લીધા છે. એ રકમ એના વ્યાજ સાથે મારે છ મહિનામાં ચૂકવી દેવાની રહેશે. નહીં તો તમે કહેશો તે સજા હું ભોગવીશ.”
મહારાજને શાહુકારની વાત સાચી લાગી. દસ્તાવેજ પર રૂપિયા પાછા આપ્યા હોવાનું કોઈ નિશાન ન હતું. મહારાજ ભીમદેવને થયું કે નક્કી આ કણબી જૂઠું બોલે છે. એમણે કરડાકીથી પૂછયું,
અલ્યા, કણબી, તું સાચું બોલે છે ને ?”
કણબીએ કહ્યું, “મહારાજ, મારી ધરતીમાતાના સોગન ખાઈને કહું છું કે મેં આ શાહુકારના પૈસા વ્યાજ સાથે દૂધે ધોઈને પાછા આપ્યા છે.'
‘પણ તો એનું કોઈ નિશાન હોય ને ? આમાં એવું ક્યાં છે ?”
ગરીબ કણબી દયામણા અવાજે બોલ્યો, “મેં લીલી શાહીથી મોટી ચોકડી મારી હતી.”
‘તો બતાવ આ કાગળમાં.” એમ કહી મહારાજે એની સામે કાગળ ધર્યો.
કણબીએ કાગળ જોયો, પણ ક્યાંય ચોકડી ન દેખાય ! આ શું? પોતે કરેલી ચોકડી ક્યાં ગુમ થઈ ગઈ ?
એની મૂંઝવણ પારખી જતાં મહારાજે કહ્યું, ‘કણબી, તું ગુનેગાર શું છે, તને સજા થવી જોઈએ.’ G પેલો કણબી ધરતી પર ફસડાઈ પડ્યો. પોકે પોક મૂકીને રડવા 60 લાગ્યો. ‘મહારાજ, મને બચાવો, બચાવો. તમારી ન્યાયની અદાલતમાં
ડાહ્યો ડમરો
