________________
ਭੁਗਤੇ ਉਸੇ ਦੀ ਭੁੱਲ
ਗਿਆ, ਉਹ ਪਹਿਲਾ ਗੁਨਾਹਗਾਰ ਅਤੇ ਦੂਸਰਾ ਤਾਂ ਜਦੋਂ ਫੜਿਆ ਜਾਵੇਗਾ, ਉਦੋਂ ਉਸਦੀ ਭੁੱਲ।
ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਹੀ ਭੁੱਲਾਂ ਕੱਢਦੇ ਹਨ, ਸਾਰੇ
ਤੁਹਾਡੀ ਪੜਾਈ ਚੱਲ ਰਹੀ ਸੀ, ਤਾਂ ਉਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਅੜਚਣ ਆਈ ਸੀ?
ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਕਰਤਾ : ਅੜਚਣਾਂ ਤਾਂ ਆਈਆਂ ਸਨ।
ਦਾਦਾ ਸ੍ਰੀ : ਉਹ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਭੁੱਲਾਂ ਨਾਲ ਹੈ। ਉਸ ਵਿੱਚ ਅਧਿਆਪਕ ਜਾਂ ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਦੀ ਭੁੱਲ ਨਹੀਂ ਸੀ।
ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਕਰਤਾ : ਇਹ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਅਧਿਆਪਕ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਕਦੋਂ ਸੁਧਰਨਗੇ? | ਦਾਦਾ ਸ੍ਰੀ : ਜੋ ਭੁੱਲ ਦਾ ਪਰਿਣਾਮ ਭੁਗਤੇ, ਉਸੇ ਦੀ ਭੁੱਲ ਹੈ। ਇਹ ਗੁਰੁ ਹੀ ਇਹੋ ਜਿਹੇ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਸ਼ਿਸ਼ ਸਾਹਮਣੇ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਬੱਚੇ ਤਾਂ ਸਿਆਣੇ ਹੀ ਹਨ ਪਰ ਗੁਰੂ ਅਤੇ ਮਾਂ-ਬਾਪ ਘਣਚੱਕਰ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਹਨ। ਅਤੇ ਬਜੁਰਗ ਆਪਣੀ ਪੁਰਾਣੀ ਪਕੜ ਨਹੀਂ ਛੱਡਦੇ ਤਾਂ ਫਿਰ ਬੱਚੇ ਸਾਹਮਣੇ ਹੋਣਗੇ ਹੀ ਨਾ? ਹੁਣ ਮਾਂ-ਬਾਪ ਦਾ ਚਰਿੱਤਰ ਇਹੋ ਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਕਿ ਬੱਚੇ ਸਾਹਮਣੇ ਨਾ ਹੋਣ। ਇਹ ਤਾਂ ਬਜੁਰਗਾਂ ਦਾ ਚਰਿੱਤਰ ਘੱਟ ਗਿਆ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਬੱਚੇ ਸਾਹਮਣੇ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਭੁੱਲਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਦਾਦਾ ਜੀ ਦੀ ਸਮਝ ‘ਭੁਗਤੇ ਉਸੇ ਦੀ ਭੁੱਲ’ ਇਹ ਸੂਤਰ ਮੋਕਸ਼ ਵਿੱਚ ਲੈ ਜਾਵੇਗਾ। ਕੋਈ ਪੁੱਛੇ ਕਿ ਮੈਂ ਆਪਣੀਆਂ ਭੁੱਲਾਂ ਕਿਵੇਂ ਲੱਭਾਂ? ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਉਸ ਨੂੰ ਸਿਖਾਉਂਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਤੈਨੂੰ ਕਿੱਥੇ-ਕਿੱਥੇ ਭੁਗਤਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ? ਉਹੀ ਤੇਰੀ ਭੁੱਲ। ਤੇਰੀ ਕੀ ਭੁੱਲ ਹੋਈ ਹੋਵੇਗੀ ਕਿ ਇਹੋ ਜਿਹਾ ਭੁਗਤਣਾ ਪਿਆ? ਇਹ ਲੱਭ
