________________
અધ્યાત્મસાર સૂક્ત- રત્ન - મંજૂષા
કાચા ઘડામાં નાંખેલું પાણી, પોતાનો અને ઘટનો તરત જ નાશ કરે છે. તે જ રીતે અસગ્રહથી ગ્રસ્ત મતિવાળાને અપાયેલ શ્વેતથી (શ્વેત અને વ્યક્તિ) ઉભયનો નાશ થાય છે. १४ / १८ दम्भाय चातुर्यमघाय शास्त्रं,
૫૪
प्रतारणाय प्रतिभापटुत्वम् । गर्वाय धीरत्वमहो ! गुणानां, असद्ग्रहस्थे विपरीतसृष्टिः ॥ ८६ ॥
ચતુરાઈનો ઉપયોગ દંભ માટે કરે, શાસ્ત્રનો પાપ માટે, પ્રતિભાનો લોકોને છેતરવા માટે કરે. ધીરતા(નિશ્ચલતા)નું અભિમાન કરે. અહો ! અસગ્રહ હોય તો ગુણો પણ અવગુણ માટે થાય!
યોગ १५/११ देहनिर्वाहमात्रार्था, याऽपि भिक्षाटनादिका ।
क्रिया सा ज्ञानिनो ऽसङ्गात् नैव ध्यानविघातिनी ॥८७॥ દેહના નિર્વાહ માટે જે ભિક્ષાટન વગેરે ક્રિયા કરાય તે જ્ઞાનીને અનાસક્તિના કારણે ધ્યાનમાં વિઘ્નરૂપ નથી. १५/१८ श्रुत्वा पैशाचिकीं वार्तां, कुलवध्वाश्च रक्षणम् ।
नित्यं संयमयोगेषु, व्यापृतात्मा भवेद् यतिः ॥८८॥ પિશાચની વાર્તા અને કુલવધૂના રક્ષણની વાત સાંભળીને સાધુ સંયમના યોગોમાં નિરંતર પ્રવૃત્ત રહે.
