________________
જ્ઞાનસાર સૂક્ત- રત્ન- મંજૂષા
६/७ शमसूक्तसुधासिक्तं, येषां नक्तंदिनं मनः ।
कदाऽपि ते न दह्यन्ते, रागोरगविषोर्मिभिः ॥१५॥
જેમનું મન રાત-દિવસ સમતાભરપૂર વચનોના અમૃતથી સિંચાયેલું છે, તેઓને રાગરૂપી સર્પના ઝેરની પિચકારી પણ બાળી શકતી નથી.
– ઇન્દ્રિયજય – ७/१ बिभेषि यदि संसारात्, मोक्षप्राप्तिं च काझसि ।
तदेन्द्रियजयं कर्तुं, स्फोरय स्फारपौरुषम् ॥१६॥
જો તું સંસારથી ડરે છે, અને મોક્ષ મેળવવા માંગે છે, તો ઇન્દ્રિયો પર વિજય મેળવવા પ્રચંડ પરાક્રમને ફોરવ. ७/४ आत्मानं विषयैः पाशैः, भववासपराङ्मुखम् ।
इन्द्रियाणि निबध्नन्ति, मोहराजस्य किङ्कराः ॥१७॥
સંસારથી વિમુખ થયેલા (છૂટવા ઇચ્છતા) આત્માને, મોહરાજાની નોકર એવી ઇન્દ્રિયો, વિષયોરૂપી બંધનથી બાંધી દે
७/७ पतङ्गभृङ्गमीनेभ-सारङ्गा यान्ति दुर्दशाम् ।
एकैकेन्द्रियदोषाच्चेद्, दुष्टैस्तैः किं न पञ्चभिः ? ॥१८॥
જો એક એક ઇન્દ્રિયના કારણે પતંગિયું, ભમરો, માછલી, હાથી અને હરણ દુર્દશાને પામે છે, તો દુષ્ટ એવી પાંચે ઇન્દ્રિયોથી તો શું ન થાય ?
