________________ ઇતિહાસનું ભેદી માનું કેવા છે આ ગેરાઓ ! ભારે જહેમત ઉઠાવીને વેદનું સંશધન કરે અને તેથી વેદપિતાનું બિરૂદ મેળવે! પણ અંદરથી કેટલા મેલા! કે એ સંશોધન દ્વારા જ લોકહદયે નશીન થયેલા વેદોને જડમૂળથી ઉખેડી નાંખવાની પેરવી કરે ! સંભવ છે કે વેદોને ખૂબ મહાન જાહેર કર્યા બાદ, ભૂગોળ સંબંધિત પૃથ્વીને સ્થિરતાદિની વેદની માન્યતાને પ્રગટ કરીને એ ગ્ર શેની હાંસી ઉડાવી દેવાતી હાય ! [ પહેલાં વેદને લોકહૃદયે પ્રતિષ્ઠિત કરવા દ્વારા બાકીના તમામ ધર્મગ્રંથને લોકહૃદયેથી દૂર કરવાના હોય પછી ભૌગોલિક માન્યતામાં ભૂલે દેખાડીને વેદોને લોકહૃદયેથી ફેંકી દેવાના હોય !] [11] વિકાસની કેવી ભયાનક જાળ બિછાવાઈ છે! આથી આ જ વેદપિતા (!) મેકસમૂલરે ભારત સચિવ, ડયૂક ઓફ આર્ગાઈલને ઈ. સ. ૧૮૬૮ની ૧૬મી ડીસેમ્બરે લખેલા પત્રમાં જણાવ્યું છે કે, ભારતને પ્રાચીન ધર્મ હવે નષ્ટપ્રાય દશામાં છે, હવે જે ઈસાઈ ધર્મ એનું સ્થાન નહિ લઈ લે તો તેમાં દોષ કેનો ગણાશે?” [ 24.09 : The ancient religion of India is doomed and if Christianity does not step in whose fault will it be ? [Vol. I, Ch. XVI, p.3781] ઇંગ્લંડના આ મેકસમૂલરના સમકાલીન હતા; જર્મનીમાં આલ્બર્ટ વેબર. આ વિદ્વાને સંસ્કૃત ભાષાને ઠોસ અભ્યાસ કર્યો હતો, પણ એનાથી એણે કૃષ્ણ ચરિત્ર વગેરે ગ્રંથની હાંસી જ ઉડાવાનું કામ કર્યું. પ્રસિદ્ધ વિદ્વાન લેખક બંકિમચન્દ્ર ચટ્ટોપાધ્યાયે પિતાના કૃષ્ણ ચરિત્રની પ્રસ્તાવનામાં જણાવ્યું છે કે પ્રસિદ્ધ વેબર સંસ્કૃત ભાષાના પંડિત તો છે જ. પરંતુ મને લાગે છે કે જે ક્ષણે તેમણે સંસ્કૃત ભાષાને અભ્યાસ શરૂ કર્યો હશે તે ભારતવર્ષ માટેની ખૂબ જ
