________________ તેવો આહાર તે ગ્રહણ કરે છે. જગત જેને સુખનો ઉપાય માને છે તે આત્મા માટે દુઃખના ઉપાયરૂપ છે. આત્માના સુખ માટે જગતના સુખને છોડી દે. પુદ્ગલના સુખને વોસિરાવે ત્યારે જ જીવદયાનું જીવ પાલન કરી શકે તે સિવાય નહીં. જીવ સામાયિક ઉચ્ચરે છે ત્યારે પચ્ચખાણ કરે છે કે પુગલના સુખને ભોગવવું નહી ને છતાં એનો ખ્યાલ નથી માટે સમતા પરિણામને પામી શકતો નથી. કલિકાળમાં પણ પરમાત્માનું શાસન એક છત્રીય હોઈ શકે. જો સર્વજ્ઞની મતિ પ્રમાણે શ્રાવકમાં શ્રધ્ધા ઉત્પન્ન થાય અને તે જ પ્રમાણે તેવા વક્તાની શક્તિ એક જ દિશામાં વળે તો કલિકાળમાં પણ એક છત્રીય શાસન બને. જેમકે હેમચંદ્રાચાર્ય-કુમારપાળ. પૂ. હરિભદ્રસૂરિ મ. જ્યારે સમજ્યા ત્યારે શાસનને પામી નાચી ઊઠ્યા હતા. અધ્યાત્મ જગતના મંત્રો-યંત્રો-તંત્રો જુદા છે. જગત જેને સુખ માનીને લેવા દોડે, એને મુમુક્ષુ આત્મા દુઃખ માનીને ત્યાગે. જે સમતાને પામી શકે છે તેને જ યોગી કહેવાય છે અને તે જ મોક્ષને સાધી શકે છે. દષ્ટિજ્યારે આચરણના સ્તર પર પહોંચે છે ત્યારે સમગ્ર જગતને સમાન જુવે છે. સમાન દષ્ટિથી જુવે પણ તેવો વ્યવહાર કરી શકતો નથી ત્યારે વિષય પરિણામમાં આવી જાય છે. આત્મા જે રીતે પોતાની સાથે વર્તે છે, તે રીતે બીજા આત્મા જોડે વર્તતો નથી. આપણને કોઈ પીડા આપે તે આપણને ગમતી નથી તો તેવી પીડા બીજાને કેમ અપાય? પોતાને જેમ પીડા લાગે છે તેમ બીજાની પીડાને પણ સહન ન કરી શકાય. કેમ કે તુલ્યભાવ છે. તમને જ્યારે જીવ દ્રવ્ય પ્રત્યે આવો ભાવ આવશે તો મોક્ષ અહીં જ થઈ જશે. ભગવાનને મોક્ષ ગમી ગયો આપણને ગમી જાય તો પછી પાલન જ્ઞાનસાર–૨ || 135
