________________
પ્રર્કરણ ૯ મું.
લાડની વસ્તીને તેનાં સ્થળે,
સર્વેયાની ચાલ.
લાડ હુ વિસ્તૃત જણાએ, રાજ્ય ડેાદામાં વસીયાય; ખાનદેશ દક્ષિણ ભાગમાં, વળી વિસ્તાર ઘણા કેવાય. ભૃગુપુરને સૂર્યાં પુરને, પ્રદેશ જે સુંદર વખણાય; વરતીને વિસ્તાર જણાશે, જોતાં કાટા જે આપ્યા.
સાથે જોડેલા કાટા ઉપરથી જણાય છે કે આખા હિંદુરતાનમાં લાડની મેટી વસ્તી ગુજરાતમાં જ છે અને તેમાં પણુ વિશેષ વડેદરા રાજ્યમાં બહાળી વસ્તી હાવાનું માલૂમ પડે છે. લાટ ભૂમિમાંથી લેાકેા ઉત્તર ગુજરાત કે કાઠિયાવાડ તરફ ન પ્રસરતાં ખાનદેશ અને દક્ષિણ તરફ ઉતરેલા છે તે ઉપરથી સ્પષ્ટ માલૂમ પડે છે કે કદાચ બહુ પ્રાચીન સમયથી નહિ તે પણુ નિદાન મરાઠા રાજ્યના ઉદયકાળમાં તેઓએ દક્ષિણ તરફ પ્રયાણ કરેલું હોવું જોઇએ. મરાઠા રાજ્યના મધ્યસ્થળે—મુખ્ય મથક પુનામાંથી તે વધારે દક્ષિણમાં જઇ બ્રિટિશ કૅમ્પની વધતી જતી સત્તાના આશ્રય તળે જઇ રહ્યા અને કાળે કરી ત્યાંનાજ નિવાસી થઇ રહ્યા.
આ
ગુજરાતમાં પણ વડાદરા રાજ્ય, ભરૂચ જ્લા અને સુરત જીલ્લા લાડવાણિઆની વસ્તીથી ભરચક છે, અર્થાત વડાદરા અને તેની દક્ષિણના ભાગ લાડ કામના
