________________
. ઉપર જે બધી હકીકત જણેલી છે તેનો આધાર “કષાયપ્રાભૃત” ની પ્રસ્તાવના છે. વીર પછી ૬૮૩ વર્ષ સુધી અંગેનું જ્ઞાન અસ્તિત્વમાં હતું. જ્ઞાનના કોઈક અંશને લેપ થયો હેય એ વાત જુદી પરંતુ સામાન્ય રીતે તો એ જ્ઞાન સચવાઈ રહ્યું હતું. પૂર્વોનું પણ થોડું થોડું જ્ઞાન હતું જ. “ષખંડાગમ એની પ્રસ્તાવના પણ આ જ વાતને પુષ્ટ કરે છે. અહિંયા એક વિસંગતિ ખાસ નોંધવા જેવી છે અને તે એ છે કે જે પૂર્વગત વસ્તુ “ષટખંડાગમ” અને કષાય પ્રાભૂત” માં છે તે વસ્તુને તેના રચનાર આચાર્યોએ સ્વીકારી પરંતુ જે અંગેનું જ્ઞાન તેમને હતું નહિ તે અંગેને ન સ્વીકાર્યા. અંગેનું અસ્તિત્વ તે હતું જ તો પછી અમુક અંગેને અપનાવ્યા અને અમુકને ન અપનાવ્યા એનું શું કારણ?
ઉપરની સમુચિત શંકાને અસમુચિત પ્રત્યુત્તર અમુક દિગંબર ભાઈઓ તમામ અંગે વિચ્છેદ થઈ ગયું હતું એમ કહીને વાળે છે. પરંતુ ઉપર્યુકત બે પુસ્તકના સંપાદકે પ્રસ્તાવનામાં ખુલ્લો ઇકરાર કરે છે કે અંગેનું જ્ઞાન ૬૮૩ વર્ષ સુધી તે ચાલુ રહ્યું હતું જ. જે વસ્તુ સ્થિતિ આમ હતી તે પછી એ અંગેને સંઘ સમક્ષ એમણે કેમ ન મુક્યા? અત્યારને વેતાંબર જૈન સમાજ તો એને પ્રકાશિત કરી રહ્યો છે. દિગંબર જેને આ પ્રશ્નનો ઉત્તર એ છે કે અત્યારે ઉપલબ્ધ થતા જિન ગમો પ્રાચીન જિનાગમો નથી એ તે છે નૂતન સંસ્કરણ. આ બાબતને ઉત્તર એ રીતે વળી પાછો દઈ શકાય કે જે પ્રાચીન અંગે દિગંબર આચાર્યોના કઠે હતા તેને તેમણે શા માટે તે પછી લિપિબદ્ધ ન કર્યા ? ૬૮૩ વર્ષ સુધી તે અંગજ્ઞાન પ્રવર્તમાન રહ્યું હતું. ધરસેન, ગુણધર, પુષ્પદંત, અને ભૂતબલિ નામના સમર્થ વિધાનેએ એમની પાસે હતા તેટલા અંગતાનને પણ જે લિપિબદ્ધ કર્યું હતું તે અત્યારના દિસંબર સમાજ ઉપર મહાન ઉપકાર થાત. આચાર્ય વરસેને “ખંડગમની રચના યુદ્ધત અને તબલિને
