________________
નામ-સ્થાપના રૂપે ભગવાન જાણી શકાય, દ્રવ્ય તીર્થંકર ન જાણી શકાય. ભગવાન કહે ને સુલસા આદિને જાણી શકાય તે વાત જુદી છે. બાકી આપણે અજ્ઞાની ક્યાંથી જાણી શકવાના ? માટે તો સંઘ ભક્તિનો આટલો મહિમા છે. આ જ સંઘમાંથી તીર્થકર આદિ થવાના ને ? હજુ અનંતા તીર્થકરો અહીંથી જ થવાના ને ?
હું તો કહું છું : અહીં બેઠેલા આ સમૂહમાં પણ દ્રવ્ય તીર્થંકર કેમ ન હોય ?
- “માથા સામાઇ' એવો પાઠ મળે જ છે. છતાં માત્ર સામાયિક જ આવશ્યક તરીકે નથી બતાવ્યું, તેને પ્રાપ્ત કરવા બીજા પાંચ આવશ્યકો બતાવ્યા છે. સામાયિક રૂપી સાધ્યને સિદ્ધ કરવા બીજા પાંચ સાધન છે.
| દેવ પાસેથી દર્શન.
ગુરુ પાસેથી જ્ઞાન.
ધર્મ પાસેથી ચારિત્ર મળે. આ દેવાદિ ત્રણેય ક્રમશઃ છયે આવશ્યકોમાં દેખાય છે ને ?
સામાયિકના પરિણામ ચઉવિસત્થો દ્વારા જ પ્રગટે, પ્રભુના આલંબને જ પ્રગટે. માટે સામાયિક પછી ચઉવિસત્થો આવશ્યક છે. માટે દીક્ષા આપતી વખતે સીધો જ ઓઘો નહિ આપતાં તે પહેલા દેવવંદન કરાવીએ છીએ. - ભક્તિ જેટલી દૃઢ તેટલું સમ્યગ્રદર્શન જલ્દી મળે. મળેલું હોય તો ભક્તિથી વધુ નિર્મળ બને.
ગઈકાલે સામૂહિક જાપ કર્યો તે પ્રભુ ભક્તિ જ છે. આ પદસ્થ ધ્યાન છે.
પદસ્થ ધ્યાનમાં પ્રભુ-નામ. રૂપસ્થ ધ્યાનમાં પ્રભુ-મૂર્તિ. પિંડસ્થ ધ્યાનમાં પ્રભુની અવસ્થાઓ, રૂપાતીત ધ્યાનમાં પ્રભુની સિદ્ધાવસ્થા ધ્યાવવાની છે.
કહે, કલાપૂર્ણસૂરિ-૩
* * * *
* *
* * *
* * * *
૭૫
