________________
I
degree મેળવવાની છે. ખૂબ અભ્યાસ કરવાનો છે. management time Mgt, Stress, mgt. કરવાનું છે. money competitionની દુનિયામાં આગળ રહેવાનું છે, નહિ તો ફેંકાઈ જાય. આવાં વાતાવરણમાં પોતાનું ભવિષ્ય બનાવવાનું છે. જવાબદારી લેવાની છે. બધાં તરફથી સતત pressure શિખામણો આવતાં જ હોય Do's and Don't'sમાં confuse થતો બાળક પોતે તો ઈચ્છે છે કે સ્વતંત્ર વિચારશક્તિ ધરાવે, નિર્ણય લે પણ નથી કરી શકતો. બાહ્ય દુનિયામાં mall culture, સાધનોની છૂટછાટ એને વિષય કષાયની ખાઈમાં ધકેલે છે. એ તો સતત ઝઝૂમી જ રહ્યો છે. હવે આવાં બાળકોને જૈનશાળામાં અભ્યાસક્રમ એવો આપીએ કે એની બધી ગૂંચવણે દૂર થાય, જરૂરિયાતો સચવાઈ જાય સાથે-સાથે આત્મવિકાસ પણ થાય શું આ શક્ય છે? હા, જો આપણી જેનશાળાનો અભ્યાસક્રમ આદર્શ હોય તો.
અભ્યાસક્રમ કેવો હોવો જોઈએ? ક્યા સિદ્ધાંતો પર આધારિત હોય? આપણે અગાઉ જોઈ ગયાં તેમ જૈનધર્મ એ કોઈ સંપ્રદાય નથી. એ જીવન છે જીવનવિધિ છે. જીવનચર્યા છે. જીવન જીવવાની કળા છે. એમાં આચાર-વિચાર આહાર-વિહાર આ બધાંનો સમાવેશ થાય છે. અહિંસા, સત્ય, સંયમ, તપનો માર્ગ પકડનાર વ્યક્તિ કોઈ પણ દેશ-જાતિ-કુળ, વંશ-સંપ્રદાયનો હોય તો તે અવશ્ય જૈન છે અને મોક્ષ પ્રાપ્ત કરી શકે છે, એમ જૈનધર્મ કહે છે. આ ધર્મની ચાર મુખ્ય વિશેષતાઓ આપણાં અભ્યાસક્રમમાં આવવી જોઈએ. આ ચાર પાયા છે.
૧) અનેકાન્ત ૨) અહિંસા ૩) અપરિગ્રહ ૪) કર્મવાદ
આમ જુઓ તો અહિંસામાંથી અનેકાંતદષ્ટિ સ્કૂરે છે અને અનેકાંતદૃષ્ટિનાં યોગે અહિંસા જાગૃત થાય છે આમ બંનેનું ધનિષ્ઠ સગપણ છે. હિંસામાં અસત્ય, ચોરી વગેરે બધા દોષો અને બધી બૂરાઈઓનો સમાવેશ થઈ જાય છે અને આ બધા દોષો (હિંસા, (જ્ઞાનધારા ૬-૦થી ૬૧ નિસાહિત્ય જ્ઞાનસત્ર ૬-છે
