Prachin Bharat Varsh Part 04

SR No.: 032486
Original Sutra Author: N/A
Author: Tribhuvandas Laherchand Shah
Publisher: Shashikant and Co
Publication Year: 1938
Total Pages: 496
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 17 MB

Page 87

વિક્રમાદિત્યનાં
[ સપ્તમ ખંડ
જેનધમ હોવાનું વિશેષપણે દેખાય છે. વળી બીજા ભાઉ દાજીના કથન સરખીજ છે. વિશેષ પુરાવામાં વિદ્વાન પfજણાવે છે કેઃ “Vikram Samvat તેજ વિદ્વાન લેખકનું એક અન્ય વાકય ટાંકવાનુંપ૮ is used by the Jains only, and was અત્રે જરૂરી મનાય છે. “ In whose (Vikramafirst adopted by the kings of Anahil ditya's) time the great temple of Shri pattan in Gujerat=[att antal G PL Mahavira named Yaksa-Vasati was કેવળ જેનેજ કર્યો છે, અને ગુજરાતના અણહિલ- built on the top (horn) of Suvarnaપટ્ટણના રાજાઓએજ પ્રથમ તેને વપરાશ કર્યો giri, near Jalaurapara, by a merch હતો.પ૭ આ હકીકત ૫ણ ઉપર ટકેલ ડૉકટર of 99 lacs wealth=(વિક્રમાદિત્યના) વખતમાં
| (૫૬) જ. . . . એ. . પુ. ૯ પૃ. ૧૪૫. હ; એટલે તે વૈદિક ધર્મનુયાયી હતો (જો કે તેમને
(૫૭) તેને વપરાશ છે તે પૂર્વે કયારનોયે થતે રહ્યો ઉતાર તથા ધર્મ કાંઈક શંકાસ્પદ પ્રશ્ન છે) તેની પછીની હતો. પણ વચ્ચે બંધ થયો હતો. એટલે તેને પાછા સજી- ચાર પેઢી સુધી-એટલે ચામુંડ, વલભસેન, દુર્લભસેન અને વન કરનાર આ રાજાઓ હતા એમ કહેવું વધારે વાસ્તવિક ભીમદેવ, એમ ચાર વૈદિકધમોનુયાયી મનાયા છે (૨) પણ તે ગણુાશે.
પછીને કર્ણદેવ ઉર્ફ ત્રલોકમલ, જ્યારથી ગોકર્ણપુરીવિક્રમ સંવત વચ્ચે બંધ પડવાનાં કારણું મારી ગણ ગાવાના કદંબ રાજા જયકેશીની બહેન મયણલ્લાદેવીને ત્રીમાં નીચે પ્રમાણે જણાયાં છે. (૧) તેને વંશ લગભગ પર, ત્યારથી તે રાજા પોતાની રાણીને ધર્મ પાળ ૨૦૦ વર્ષ ચાલે છે. તે કાળને દીર્ધ તરીકે ગણાય કે નહીં થયો હતો. એટલે આ કર્ણદેવ તથા મયણલ્લાદેવીને પુત્ર તે પ્રશ્ન જીદે છે. (૨) તે બાદ ચકણ ક્ષત્રપ વંશ ઈ. સિદ્ધરાજ જયસિંહ, ભલે ઉઘાડી રીતે કદાચ વૈદિકધમી સ. ૩૧૯ સુધી હિંદના સમ્રાટ બની અવંતિપતિ તરીકે રહ્યો દેખાતો હશે, પણ અંદરખાનેથી તે જૈનધમને પક્ષપાતી છે. તેઓએ પિતાને શક ચલાવ્યું હતું. (૩) તે બાદ ગુમ હો જ; વળી તેની પાછળ ગાદીએ આવનાર રાજા કુમારવંશ ગાદીએ આવ્યા. તેમણે પણ પિતાને શક ચલાવ્યો પાળે તે એટલો બધો જૈન ધર્મને ડેકે વગડાવ્યો હતો હતો. (૪) તે બાદ પરમારવંશી ક્ષત્રિાનું રાજ્ય થયું. કે તેનું નામ જૈનધર્મીઓમાં ઘરગતુ થઈ પડયું છે. તેમણે અવંતિનું નામ માળવા પાડી પિતાને માળવ સંવત (૫૮) જ, બે. બ્ર. જે. એ. સે. પુ. ૯ પૃ. ૧૪૯. ચલાવ્યો હતો. જો કે વિક્રમ સંવત અને આ માળવ સંવતને (પ) વિક્રમાદિત્યના સમયે બંધાવાયું તેથી તેને ધમ વિદ્રાનાએ એક માન્ય છે પણ ખરી રીતે તેમ નથી; જૈન હતો એમ ભારપૂર્વક ભલે કહી ન શકાય; પણ જ્યારે જીઓ આગળના પરિઓકે) આ બધાં કારણે થી સમજાશે કે બધી વસ્તુસ્થિતિ અને સંયોગે, તેવી હકીકતને પુષ્ટિ આજે પ્રા પિતાને સંવત્સર ચલાવે, તે કોઈ બીજાના સંવ- પનારાં હોય, ત્યારે સહજ દેખાતા અને નાનાં નાનાં બનાવે સરને ઉપયોગ કરે નહીં જ. પણ પછી જ્યારે હિંદુત્વની પણ, વિશેષ ઉપયોગી નીવડતા લેખી શકાય છે; વળી તે અથવા એક રાષ્ટ્રિયતાની લાગણીને જન્મ થયે, ત્યારે વિક્રમ સમયે આખા ભારતવર્ષમાં કઈ હિંદુધર્મરાજધર્મ તરીકે સંવત્સરનો પુનરૂદ્ધાર થયો હો જોઇએ. આવો બનાવ હતો જ નહીં. વૈદિક ધર્મ રાજધર્મ તરીકે ખરું સ્વરૂપ
ત્યારે આરાના અને મુસ્લીમ પ્રજાના હુમલા, હિંદ ધારણ કર્યું હોય, તે આ વિક્રમાદિત્યના સમય પછી લગભગ ઉપર થવા માંડયા તથા તેઓ ઉત્તર હિંદના શાસકો થવા ૧૩૫ વર્ષ બાદ છે (જુઓ આગળના પરિચછેદે ઇંગવંશી માંડયા, ત્યારે બનવા પામેલ અને ત્યારથી જ આ પ્રવૃત્તિને અમલે વૈદિક ધર્મ રાજધર્મ હો જ, પણ તેને સમય ઇ. વિશેષપણે ઉત્તેજન મળ્યું લાગે છે.
સ. પૂ. ૨૦૪ થી ૧૧૪ સુધી છે, જ્યારે આપણે અત્યારે તે પૂર્વે ગુજરાતમાં ચાવડાવંશને અમલ થઈ ગયો છે. ઇ. સ. પુ. ૫૭ને એટલે શુંગ પછી દેઢ વર્ષ તેઓ જૈનધમી હતા. (જુઓ ઉપરનું જ. બે. છે. રે. એ. બાદનો સમય વિચારી રહ્યા છીએ) એટલે કે ત્યાં સ. પુ. ૯ પુ. ૧૪૫ નું લખાણુ) તેમણે વિક્રમ સંવત સુધી તે જૈન ધર્મ એક જ બીનહરીફ તે સમયે થાલુ રાખ્યું હતું. તે બાદ ચૌલુકય વંશ, તેને સ્થાપક પ્રવર્તી રહ્યો હતે. વળી જુઓ નીચેની ટી. નં. ૬૦-૬૨ મૂળરાજ, દક્ષિણના ચૌલુક્ય વંશમાંથી ઉતરી આવેલ તથા ૬૩),.