Prachin Bharat Varsh Part 04

SR No.: 032486
Original Sutra Author: N/A
Author: Tribhuvandas Laherchand Shah
Publisher: Shashikant and Co
Publication Year: 1938
Total Pages: 496
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 17 MB

Page 61

શક પ્રજાનું રક્ષણ
[ સપ્તમ ખંડ
અદલબદલે થઈ ગયો હતો. જેથી કેટલાક અંશો જે જૈનાચાર્ય તક સાંધી હતી; કેમકે એ તે દેખીતું જ જમાનાને અનુસરીને તેમનામાં પ્રવેશવા જોઇતા હતા થઈ ગયું હતું કે, શુંગવંશી રાજ્યઅમલે રાજામાં અથવા કહો કે તે પ્રમાણે તેમણે સુધરવું જોઈતું હતું તથા પ્રજામાં શ્રીલંપટપણાને લીધે અત્યંત શિથિલાચાર તેને બદલે તેઓ એમને એમ રહી ગયા હતા. એટલે પ્રવેશ થવા પામ્યો હતો. તેમાં કાંઈક અંશે નહપાણના શકસ્થાનમાં ઉતરી આવ્યા પહેલાં, એશિયાઈ તુક અમલ દરમ્યાન, (તે તેમજ તેના જમાઈ રૂષભદત્તમાં સ્તાનમાંની તેમની મૂળ ખાસિયતે જે કૂરપણાની, પણ શક પ્રજાને આ સદ્દગુણ તરવરતો હતો કે જે ઢોરચારવાની, ઘોડેસ્વારીની, તિરંદાજીની ઈ. ઈ કે સુધારો થયો હતો ખરો. પણ ગર્દભીલવશની હતી તે એમને એમ જળવાઈ રહી હતી. છતાં સત્તા થવા બાદ, અને તેનો મૂળ સ્થાપક રાજા રાજકત કામ--પ્રજાના વહેવારમાં પણ સાથે સાથે ગંધર્વસેન પોતે જ વ્યભિચારી હોવાથી, પાછી તેના તેઓ ડાઘણ ઘડાતા જતા હતાજ.
તે દિવસો જ પ્રજાને તે જોવા રહ્યા હતા. તેમનામાં જેમ કેટલાક અવગુણ કે દુર્ગુણ હતા પણ પાછળથી થયેલ અનુભવે બોધપાઠ આપ્યો તેમ કેટલાક સદ્દગુણો પણ હતા. સાધારણ રીતે આવી છે કે, આ રક્ષણ તે પ્રજાને બહુ ભારે પડી ગયું હતું. રીતે અર્ધજંગલી લુંટારૂ અને ઢોરચારૂ પ્રજામાં સ્ત્રી
કારણ કે આ શક લેકના સાતથી ચારિત્રય અને શીલ માટે બહુ સન્માન હોય છે. જેને આ રક્ષણ અને આઠ વર્ષના રાજશાસનમાં ઈસાર આપણે પુ.પૃ.૩૫૭માં કરી ગયા છીએ.તે મુજબ ભારે પડી ગયું તેમને ઘણું ઘણું શોષવું પડયું આ પ્રજામાં પણ તે નૈતિક સદગુણ ખીલેલ હતે.
હતું. એટલું જ નહીં પણ તેમના જેથી કરીને જ આ પ્રજાની મદદ લેવાને કાલિકસૂરિ
જુલમ સામે જે વસ્તીમાંથી કઈ માથું ઉંચકતું તે. (આગળ આપણને ખબર આપવામાં આવશે) નામે તેમને બાનમાં પકડી લઈ જતાં તથા લુંટફાટ કરી,
(૬) આ રક્ષણ મેળવવામાં કાલિકસૂરિએ શકપ્રજાના માત્ર
[સંભવ છે કે ઉપનિષદ અને પ્રતિકારને સમય ઈ. સ. આ એકજ સદ્દગુણનો વિચાર કર્યો હતો એમ નહીં. પણ
૫. ની આઠ થી દસમી સદી ગણાય છે, ત્યારે ચારિત્ર્યશીઅન્ય મુદ્દા પણ વિચાર્યા હશે; જેવા કે, તેમના શૌર્યને લતાને બહજ માન અપાતું હશે. પણ તે બાદ જ્યારે બુદ્ધતથા જૈનધર્મ પ્રત્યે તેમના પક્ષપાતપણાને; આ ત્રણે મુદ્દા દેવ અને મહાવીરને ઉદ્દભવ થયો તેની પૂર્વેજ વેદિક મધ્યદેશની પ્રજામાં ભૂમક અને નહપાણના લગભગ ૮૦ મતનું ૩૫ કરી ગયું હશે; અને તેમાં ચારિત્રની અવનતી વર્ષ ઉપરના અમલને લીધે જાણીતા થઈ ગયા હતા. પણ થઈ હશે-સરખા પત્રિાણાય સાધૂનામૂ-સંભવામિ
| (સરખા નીચેની ટી. નં. ૨૧) યુગેયુગે વાળા લોકનાં ગૌરવ અને ગાંભિય.) (૭) શુંગવંશી રાજાઓ ઉપર, પતંજલી મહાશયના (૮) શક પ્રજા, શીલ અને ચાસ્ટિચમાં કાંઈક ઉચ્ચપદ ઉપદેશની તેમજ કન્યવંશી અમાની પ્રબળ અસર હતી ધરાવતી હતી જ. પણ તેઓ અવંતિની જૂની વસ્તીના તે તે નિર્વિવાદિત છે જ. વળી પતંજલી મહાશય તથા સંસર્ગમાં આવવાથી, સંગતિષની વધતા ઓછા અંશે તે કાન્હાયન વંશી પ્રધાને, ઉપનિષદ અને શ્રતિકારનાજ અનુ- ભાગ થઈ પડી હતી. જેનાં દષ્ટાંત આપણને આગળ ઉપર આ યાયીઓ છે. તેમજ આ ઉપનિષદકારોની જન્મભૂમિ પણ ગભીલવશી રાજા ભર્તુહરીના જીવન ચરિત્રે વાંચવો પડશે. શકસ્થાન છે: તેજ શકસ્થાનની પ્રજા-જે આ શક પ્રજા-જ્યારે (૯) જ. . . . એ. સે. પુ. ૯ પૃ. ૧૩૯ શ્રી મર્યાદાને અથવા શીલને ભંગ કે અનાદર થતે સહન (ક. એ. ઈ. પૃ. ૧૦૪) In fact the Jaina Chroકરી શકતી નહોતી ત્યારે તે જ ઉપનિષદકારના અનુયાયી nicles give 17 years to a Saka rule at Ujjain પતંજલી મહાશય વિગેરે પિતાના સમયમાં સ્ત્રીલંપટપણું from B. C. 57 to 74 when Satigani was જે કાર્યથી પ્રજામાં પ્રવેશ થાય તેવાં પગલાં કેમ ભરતાં Raja of Paithanaખરી રીતે ઈ. સ.પૂ. ૭૪ થી ૫૭ થઈ ગયાં હશે તે અણુઉકેલ્યું ઉખાણું જ ગણાશે! સુધીના ૧૭ વર્ષના ગાળામાં ઉજૈન ઉપર શક પ્રજાનું રાજ્ય