Prachin Bharat Varsh Part 04

SR No.: 032486
Original Sutra Author: N/A
Author: Tribhuvandas Laherchand Shah
Publisher: Shashikant and Co
Publication Year: 1938
Total Pages: 496
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 17 MB

Page 117

૭૪
શકારિ વિક્રમાદિત્ય
[ અષ્ટમ ખંડ
Vikramaditya II the Great, who જણાવે છે. એટલે લેખક મહાશયનું કહેવું એમ થાય founded samvat era A. D. 515 to છે કે (અ) અબરૂનીના કહેવાથી ડે. હૅર્નલ અને 550, who revived Hinduism and ડ કીëાર્નની માન્યતા એમ થઈ છે કે, કારૂર મુકામે introduced Shiva-puja તેને વિક્રમાદિત્ય બીજો યુદ્ધ ઇ. સ. ૧૪૪માં થયું છે. આ યુદ્ધમાં એક પક્ષે (મહાન) કહેવાતો હતો, તેણે ઈ. સ. ૫૧૫-૫૫૦ માળવાના રાજપૂતો હતા અને સામાપક્ષે મિહિરકુળ સુધીમાં સંવતની સ્થાપના કરી છે, વળી તેણે હિંદુ તથા તેરમણની જાતવાળાઓ હતા. (બ) પણ રા. ધર્મને પુનરુદ્ધાર કરીને શિવપૂજા દાખલ કરી છે.” બ. વૈદ્ય સાહેબની માન્યતા પ્રમાણે મિ. અબરૂનીનું એટલે કે તેમની ગણત્રી એમ છે કે (અ) આ પુરૂ- કથન બરાબર નથી લાગતું. (ક) તથા આ બન્ને મુદ્દા ષને વિક્રમાદિત્ય બીજા તરીકે સંબોધવામાં આવે છે. ઉપર વિચાર કરીને પોતાનું મંતવ્ય રા. બ. વૈદ્ય (બ) તેને સમય ઈ. સ. ૫૧૫ થી ૫૫૦ નો ગણાય તરફ ઢળતું હોવાનું જણાવ્યું છે. છે અને (ક) તેણેજ હિંદુ ધર્મને ઉદ્ધાર કરીને શિવ- [ટીપ્પણ–પ્રથમ તો મિ. અહબરૂનીને સમય જ પૂજા દાખલ કરી મહિમા વધાર્યો છે.
ઈ. સ. ની બારમી સદીનો છે એટલે કે કારની [ મારું ટીપણ-પ્રથમ તો આ રાજા કયા વંશનો લડાઈ (જો ઈ. સ. ૫૪૪માં થયાનું તે કબૂલીએ તો) હત તથા કયા પ્રદેશનો ભૂપતિ હતા વિગેરે કાઈ થયા બાદ છ અને ( જે તેને ઇ. સ. પૂ. ૫૭માં પ્રકારનું તેમણે વિવેચન જ કર્યું નથી, એટલે તેનો થયાનું ગણીએ તો) બાર સદીને સમય તેને કહેવાય. પત્તો લગાવેજ ભારે છે. માત્ર સાલ ઉપરથી જ વળી મિ. અબરૂનીના લખવાને સર્વ આધાર પણ તેની ખેળ કાઢવી તે તે ઘુમાડામાં બાચકા ભરવા કેવળ દંતકથાઓ અને તેવાજ અન્ય બીન વિશ્વસજેવું ગણાય. એટલે તે વિશે પ્રયત્ન કરવાનું આપણે નીય સાધન ઉપર રચાયેલું છે, એમ તેનાં પુસ્તકેનાં છોડી દેવું જ રહે છે. પરંતુ એક વાત યાદ આવે છે વાંચનથી ખુલ્લું દેખાઈ આવે છે. એટલે પણ રા. . કદાચ લેખક મહાશયને ઈરાદો. મિહિરકળ અને બ. વૈદ્ય મહાશયનું મંતવ્ય સાચા જેવું ગણી શકાય. તરમાણની સાથે જે યુદ્ધ માળવાના રાજપૂતોને વળી મિ. અબરૂનીના મંતવ્ય સામે પડકાર ઝીલનાર, થયેલ છે, તે સંબંધી ઇસારો કરવાનો હોય તો તે અમરકેશિકાર જેવી૪૯ સર્વમાન્ય થયેલ સત્તાને છે. મત પણ કેટલો ખોટો છે, તે આપણે નીચેની દલીલ તેમ અમરકેશકાર, એક હિંદી હોવા ઉપદાંત હિંદુ નં. ૮ માં બતાવવાનું છે એટલે ત્યાંથી જોઈ લેવા પણ છે એટલે હિંદુવનો તથા હિંદને ૯૬ તીહકીકવિનંતિ છે.
તને, તે એટલે જાણકાર હોઈ શકે તેટલે મિ. (૮) એક લેખક મહાશય જણાવે છે કે૪૮ અબરૂની જે એક અહિંદુ નજ હોઈ શકે. વળી મિ. માલવપતિ યશોધર્માએ કારૂર મુકામે ઈ. સ. ૫૪૪માં અબરૂની કરતાં અમરકોષકારની કે કોઈ પણ કાષમિહિરકુલને હરાવ્યાની વાત ડ. હૈનેલે અને ડૉ. કારની, એકઠી કરેલી હકીકતમાંથી ખરી વસ્તુ ચાળી કીલëને કરી છે. પણ તે વાતનો ઈન્કાર રા. બ. કાઢવાની અને પછી તેનું પૃથક્કરણ કરી નિહાળી વૈદ્ય મહાશયે કર્યો છે. કારણકે ઉપરના બન્ને વિદા- જોવાની શક્તિ, પણ વિશેષ અંશે ખીલેલી હોય એમ નોએ મિ. અબરૂનીના કહેવાને જ આધાર લીધે ગણી શકાય છે. એટલે પણ અમરકોષકારનું વચન છે. વળી તે ઉપર વિચાર કરતાં તે કારૂનું યુદ્ધ તો વધારે વિશ્વસનીય દેખાય છે. બીજું, કારૂની જીત . સ. ૫૪૪ની પહેલાં ઘણા વર્ષે થઈ ગયું છે એમ મેળવનારને તે. શકારિ વિક્રમાદિત્ય કહેવાય છે. જ્યારે '
(૪૮) જુઓ, ભારત કા પ્રાચીન રાજવંશ પુ. ૨ પૃ. ૩૮૬થી આગળનાં પૃષ્ઠો..
(૪૯) અમરકેષમાં જ વિક્રમાદિત્યને શકારિ કહીને
(૪૯) અમરકેષમાજ વિક માદિત અંબેધા છે. (જુઓ ઉપરમાં ટી. નં. ૨૭. )