________________
મિત્રના ઘરનું આમંત્રણ.....!
ગીતાર્થ ગુરુભગવંતોએ જૈનશાસનમાં તપનો મહીમા ઠેરઠેર ગાયો છે. જૈન ધર્મમાં આવતાં પર્વો લોકોત્તર પર્યો છે. આયંબિલની ઓળી એ શાશ્વતુ લોકોતર પર્વ છે. આયંબિલ તપની નવ દિવસની આરાધનામાં જૈનદર્શનનું નવ પદ ચિંતન અભિપ્રેત છે. શ્રીપાળ મયણાએ આ નવ દિવસ બાહ્ય અને અત્યંતર તપને આત્મસાત કરી, દેહને પરિશુદ્ધ કરી, આત્માની ઉર્ધ્વ ગતિ કરી તે કથા આપણે સહુ જાણીએ છીએ.
આયંબિલનો પ્રથમ દિવસ અરિહંત પ્રભુની આરાધનાનો છે. કેવળજ્ઞાન, શુક્લધ્યાન અને શુકલ લેશ્યા હોવાથી તેનો વર્ણ શ્વેત છે અને તે વિશ્વવાત્સલ્યનું પ્રતીક છે. બીજો દિવસ સિદ્ધપદની સાધનાનો છે. જે અગ્નિનું પ્રતીક છે, કર્મને બાળે, પ્રઝાળે છે. ત્રીજા દિવસે આચાર્યજીને વંદના કરવાની છે જેનો જ્ઞાનના સૂર્ય સમ પીળો વર્ણ અને પદ્મલેશ્યા છે. ચોથો દિવસ શીતળ છાંયડી દેતા વૃક્ષના લીલા વર્ણ જેવા નીલલેશ્યા વાળા ઉપાધ્યાયજીની આરાધનાનો છે. પાંચમો દિવસ સાધના કરી કાળા ડીબાંગ કર્મોને અંદરથી વંદન કરવાનો છે. છેલ્લા ચાર દિવસ સમક્તિની સાધના કરવા માટેના છે. દર્શન, જ્ઞાન, ચારિત્ર અને તપનો વર્ણ સફેદ છે એ આત્માના આ નવ પદોમાં પહેલા પાંચ પદોને શરણે આપણે જવાનું છે જ્યારે, નિર્મળ ગુણો છે શેષ ચાર પદો આત્મસાત કરવાની સાધનામાં જોડાવાનું છે.
જૈનધર્મ ગુણપૂજક છે જેથી આ નવપદની સાધનામાં દરેકપદના ગુણની સંખ્યા પ્રમાણે આપણે તે પદની માળા, વંદના અને કાઉસ્સગ કરીએ છીએ. ઘણા સાધકો આ નવ દિવસ, પદના વર્ણ પ્રમાણેના રંગનું ફક્ત એક ધાનનું આયંબિલ તપ પણ કરે છે.
તુચ્છઆહાર વાસનાઓને શાંત રાખે છે, રસઁપરિત્યાગ અને ઋક્ષભોજન સાધનામાં સહાયક બને છે. વર્ષમાં આસો અને ચૈત્ર માસ એમ બે વાર ઓળી આવે છે. આરોગ્યવિજ્ઞાનની દષ્ટિએ આયંબિલને દિવસે રસ વિનાના ભોજનને કારણે સમગ્ર પાચનતંત્રને પાચનક્રિયાના કાર્યમાંથી ખંડસમયની મુક્તિ મળે છે. શરીરમાં પડી રહેલા
૮૯