________________
મુખમાં આબાદ અહિંસા પળાવી કટ્ટર વિરોધીનો પ્રેમભર્યો સામનો કરી વિજય મેળવ્યા પછી વિજયમાળા વિરોધીને જ પહેરાવીને પ્રેમ પાથરવો, એ અહિંસાની સફળતા છે.
આજે સમગ્ર વિશ્વમાં સત્તા અને જમીનની લાલસા, આતંકવાદ અને ધર્મઝનૂનને કારણે યુદ્ધનાં નગારાં વાગે છે ત્યારે સત્ય, ન્યાય, નીતિ અને વિવેકનું ચિંતન જરૂરી છે. સત્યના પક્ષ માટે અને અન્યાયના પ્રતિકાર માટે ડાહ્યા અને શાણા પુરુષો યુદ્ધોને અંતિમ સાધન રૂપે જ સ્વીકારે છે. શાંતિને ઝંખતી માનવજાતને આજે યુદ્ધની નહિ પરંતુ યુદ્ધને નિવારી શકે તેવા પ્રજ્ઞાપુરુષ બુદ્ધની જરૂર છે. ક્રોધ, માન, માયા અને લોભનું જે ઊગમસ્થાન છે, જે ભીતરમાં ફંફાડા મારી રહેલ છે, તેવા અષ્ટકર્મના કાલીનાગ સામે પ્રત્યેક માનવે યુદ્ધ કરી તેને પરાસ્ત કરી નિર્મળ બનવાની ભાવના જ પરમ કલ્યાણકારી છે.
ધંધામાં અહિંસા
શ્રાવક હિંસાયુક્ત ધંધાઓ ન કરે જેમાં હિંસા સમાયેલી છે, તેવાં ૧૫ કર્માદાનના ધંધા ઉદ્યોગ શ્રાવકો ન કરે અને કરવાની અનુમોદના પણ ના કરે આવો ધંધો કરતી કંપની કે ઉદ્યોગોના શેર કે બોન્ડમાં પણ રોકાણ ન જ કરે.
જૈનો શાકાહારની જ તરફેણ કરે છે અભયદાન જ શ્રેષ્ઠદાન છે. માટે શાકાહાર જરૂરી છે. માંસાહાર તો વજર્ય છે પણ અનંતકાય અભક્ષયનો પણ જૈનોને ત્યાગ હોય શાકાહાર પછી જૈનાહારમાં સ્થૂળની સાથે સૂક્ષ્મ અહિંસાની પણ વિચારણા છે. કતલખાના બંધ થાય તોજ શાંતિ સ્થપાય. કતલખાનામાં કપાતા પશુઓની ચીસના ભયંકર સ્પંદનો સંવેદનોથી ધરતીમાં કંપ પેદા થાય છે અને તેના પરિણામે ધરતીકંપ પણ થાય છે.
અહિંસા પર્યાવરણ સંતુલનપોષક છે અને સૂક્ષ્મ હિંસાનો નિષેધ કરતો જૈન ધર્મ એકેન્દ્રિયથી પંચેન્દ્રિય જીવોના સુખમય અસ્તિત્વના સમાન અધિકારનું સમર્થન કરે છે. જેથી વાયુ-અગ્નિ-જમીન-પાણી અને વનસ્પતિના જીવોની વિરાધના ન કરવા
અધ્યાત્મ આભા
૧૪૪
