________________
સિંહતી જેમ દીક્ષા લઈ, સિંહવૃત્તિથી
સંયમ પાળતા આત્માઓને અભિવંદના
આત્મસાક્ષાત્કાર થયો છે એવા જ્ઞાની પુરુષની વાણી સાંભળવા, સાધક આત્માઓ, ચાતક જેમ સ્વાતિના જલબિંદુની પ્રતીક્ષા કરે તેમ આતુર હોય છે.
આજથી લગભગ ૨૫૩૦ વર્ષ પહેલા ઋજુવાલિકા નદીને કિનારે, ગોદોહ આસનમાં વૈશાખ સુદ દશમને દિવસે શ્રમણ ભગવાન મહાવીરને કેવળજ્ઞાનની પ્રાપ્તિ થઈ. દીર્ઘ મોન સાધના પછી પ્રભુની પાવન વાણીનું પ્રાગટ્ય
થયું.
વૈશાખ સુદ ૧૧ના પાવાપુરીમાં સમવસરણની રચના થઈ જેમા પ્રભુએ સર્વદુ:ખોનો નાશ કરી જીવને મુક્તિ સુધી પહોંચાડનાર ધર્મને જીવનમાં અંગીકાર કરવાની પ્રરૂપણા કરી. ઈન્દ્રભૂતિ ગૌતમ, ચંદનબાલા આદિ હજારો સ્ત્રી પુરુષોએ સંસાર ત્યાગી સંયમ માર્ગે પ્રયાણક૨ી દીક્ષા અંગીકાર કરી. પ્રબુદ્ધ કરૂણાના કરનારા મહા શ્રમણ ભગવાન મહાવીરે ધર્મના બે માર્ગ બતાવ્યા.
'दुविहे धम्मे, पण्णते
अगरधम्मे દેવ,
अणगार धम्मे ચેવા' ધર્મ સાધનાના બે માર્ગ છે, એક આગાર ધર્મ અને બીજો અણગાર ધર્મ. હકીકતમાં ધર્મ તો એક જ છે. આત્માની પરમશુધ્ધિ કરી મોક્ષપદ પ્રાપ્ત કરવું. પરંતુ લક્ષની પ્રાપ્તિ માટેની સાધનાના બે માર્ગ છે. એક સરળ માર્ગ અને એક કઠિન માર્ગ છે. સરળ માર્ગ પર પોતાની મર્યાદિત શક્તિ પ્રમાણે ગૃહસ્થાશ્રમમાં રહીને ધર્મ કરી શકે. આગાર એટલે છૂટ સુવિધા-વિકલ્પ જેટલાં નિયમ પાળી શકાય તેટલાં નિયમ લેવાની છૂટ તે આગારધર્મ.
-
અણગાર ધર્મમાં આવી છૂટ નથી. સંયમ માર્ગે શ્રમણ બની જીવનભર પંચમહાવ્રતોનું પાલન કરવાનું હોય છે.