________________
પર
અહિંસામીમાંસા
(૩૭) શિવ :- સુખ સ્વરૂપ, ઉપદ્રવોનો નાશ કરનાર છે. તેથી તેને શિવ
કહે છે.
(૩૮) સમિતિ :- સમ્યક્ પ્રવૃત્તિ રૂપ છે. તેથી તેને સમિતિ કહે છે. (૩૯) શીલ :- સદાચાર સ્વરૂપા (સમીચીન) આચારવાળી છે. તેથી તેને શીલ કહે છે.
(૪૦) સંયમ :- મન અને ઇન્દ્રિયોનો નિરોધ તથા જીવનરક્ષા રૂપ છે. તેથી તેને સંયમ કહે છે.
(૪૧) શીલપરિગ્રહ :- સદાચાર અથવા બ્રહ્મચર્યનું ઘર, ચારિત્રનું સ્થાન છે તેથી તેને શીલપરિગ્રહ કહે છે.
(૪૨) સંવર :- આશ્રવનો નિરોધ કરે છે, તેથી તેને સંવર કહે છે. (૪૩) ગુપ્તિ :- મન, વચન, કાયાની દુષ્ટ પ્રવૃત્તિને રોકવારૂપ છે, તેથી તેને ગુપ્તિ કહે છે.
(૪૪) વ્યવસાય ઃ- વિશિષ્ટ, ઉત્કૃષ્ટ નિશ્ચય રૂપ છે. તેથી તેને વ્યવસાય કહે છે.
(૪૫) ઉચ્છ્વય :- પ્રશસ્ત ભાવોની ઉન્નતિ, વૃદ્ધિ, સમુદાયરૂપ છે. તેથી તેને ઉચ્છ્વય કહે છે.
(૪૬) યજ્ઞ :- આત્મ દેવની પૂજા કરવા માટે યજ્ઞ સ્વરૂપ છે. તેથી તેને યજ્ઞ કહે છે.
(૪૭) આયતન ઃ- સમસ્ત ગુણોનું સ્થાન છે. તેથી તેને આયતન કહે છે. (૪૮) જયણા :- સર્વ જીવો પ્રત્યે યત્ના કરાવનારી, વિવેકપૂર્ણ વ્યવહાર કરાવનારી છે. તેથી તેને જયણા કહે છે.
(૪૯) અપ્રમાદ :- પ્રમાદ-બેદરકારીના ત્યાગ સ્વરૂપ છે. તેથી તેને અપ્રમાદ કહે છે.
(૫૦) આશ્વાસ :- પ્રાણીઓ માટે આશ્વાસનરૂપ છે. તેથી તેને આશ્વાસ કહે છે.
(૫૧) વિશ્વાસ :- સર્વ જીવોના વિશ્વાસનું કારણ છે. તેથી તેને વિશ્વાસ કહે છે.
