________________
(૧૦) મહારાજાઓમાં પૃથકમારી એ એડળ વૃદ્ધને જ વરી, એ અજયરાજાની ભાગ્યલક્ષમી અનુકૂળ નહિ તે બીજું શું ? :
પુણ્ય હોય તે માણસને ઈચ્છા ન હોય છતાં ભેગે મળે છે. કારણ કે ઈચ્છા હોય કે ન હોય પણું પુણ્ય પિતાને સ્વભાવ પ્રગટ કર્યા વગર રહેતું નથી. અન્યથા તે ગમે તેટલી ઈચ્છા કરે, એને માટે પ્રયાસ કરે, અનેક કાવાદાવા કરી પ્રપંચ કરે; છતાં કોઈ પણ ભાગ્ય વગર મળતું નથી. કારણકે ઈચ્છાએ પણ ત્યારે જ સફળ થાય કે પુણ્ય કરેલું હોય, ભાગ્ય જાગતું હોય તે પુણ્યવંત પ્રાણીને જ્યાં ત્યાં અનિ. છાએ પણ ભેગોની જ પ્રાપ્તિ થાય છે. નહિતર સરસ્વતી જેવી ગુણવતી, સુંદર બાળા ભટ્ટજીના ઉપર ફિદા થાત જ નહિ. ભટ્ટજીની અનિચ્છા છતાં સરસ્વતી એની પાછળ લાગત જ નહિ, પણ પૂર્વના રૂણાનુબંધ કેવી રીતે ફરી શકે? ભલેને ભટ્ટજીની ઈચ્છા નહિ પણ ભટ્ટજીનું પુણ્ય જાગતું જ બેઠેલું હતું, તે સરસ્વતીને ખેંચી રહ્યું હતું. એ પુણ્યથી આકર્ષાયેલી સરસ્વતી ભટ્ટજીને કેમ જતા કરે? એની મરજી થઈ, સ્ત્રીએના હૃદયમાં જે વાત ઉતરી એ તે સ્ત્રીને કરે જ છુટકો.
કેશલરાજે પિતાને વતન જવાને સહસ્ત્રાંશુની રજા માગી. સહસ્ત્રાંશુએ અહીંયાં રહેવાને આગ્રહ કર્યો, પણ અજયરાજે ઘણું ઘણું દલીલે અને કારણે બતાવવાથી છેવટે રાજાએ રજા આપી. રાજાએ પોતાની બહેનને વળાવવાની તૈયારી કરી. દાયજામાં આપવું ઘટે તેટલું દાસ-દાસી, નેકર-ચાકર,
