________________
આવી અનેક બાજુઓનો ઉકેલ એકમાત્ર માનવની જીવનશુદ્ધિમાં જ છે. માનવ એ સૃષ્ટિનું, દેશનું અને સમાજનું અદ્દભુત અંગ છે. એ જે દૃષ્ટિસંપન્ન થાય અને તેમાંય આદર્શ ગૃહસ્થાશ્રમની દૃષ્ટિએ પતિપત્ની બન્ને દૃષ્ટિસંપન્ન થાય, તો અનેક પ્રશ્નોને એકવાર નિવેડે આવે જ. આ બધામાં અંતઃકરણરિત ધર્મ જ કામ આપી શકે. કારણ કે કાયદાઓ તે જડ છે. તેમાંય રાજતંત્રના કાયદા તે ગુલામી તરફ જ ઘસડી જવાના. એટલે ધર્મ જ સમાજ, રાષ્ટ્ર અને દુનિયાને તારશે. આ પુસ્તકમાં જે ચિત્ર ખડું કરવામાં આવ્યું છે અને દિશાસૂચન આપવામાં આવ્યું છે, તે ઉપલી દૃષ્ટિએ કંઈક પણ ઉપયોગી થશે, એમ હું માનું છું. છેલ્લા થોડા સમયમાં તો દુનિયાના અને ખાસ કરીને હિંદના સંગમાં જબરદસ્ત પલટે થયો છે. આથી આ આવૃત્તિનું પુનઃ વાચન કરતાં ઘણો સુધારાવધારે કરવો પડ્યો છે. ભાગ્યે જ એકાદ બે પ્રકરણ કશા જ સુધારા વિના એમ જ રહેવા દીધાં છે. કેટલાંકમાં થોડે તો કેટલાંકમાં ઘણે જ સુધારવધારો થયો છે. કેટલુંક લખાણ લગભગ નવેસરથી જ લખવું પડયું છે. '
આમાં “વિશ્વવાત્સલ્યના સંપાદક ભાઈ નવલભાઈ પણ નિમિત્ત થયા છે. તેમણે ન પ્રેર્યો હોત તો ભાગ્યે જ આટલે સુધારાવધારો કરવાનું બની શક્યું હતું. સમયની તાણુમાં એમણે પૂર્તિ કરવા પ્રયત્ન કર્યો છે. દૂધન, કઠિન શબ્દોનો સુધારો અને ઉપરાંત આર્થિક પ્રવૃત્તિ પ્રકરણ તો મારા વિચારને અનુરૂપ રહી તેમની જ કલમે લખાયું છે. આ રીતે નવલભાઈના આ હિસ્સાની વાચકોને જાણ રહે.
સંતબાલ?
