________________
જીવ તત્વ
૧૩.
ઉત્તર-જે વનસ્પતિમાં પ્રત્યેક જીવનું પૃથક-પૃથક શરીર હોય છે. દા. ત. ફળ, ફૂલ, કેરી, ધાન્ય વગેરેની ૧૦ લાખ યોનિ છે. આયુષ્ય જઘન્ય અંતર્મુહુર્ત અને ઉત્કૃષ્ટ ૧૦ હજાર વર્ષનું છે. વનસ્પતિનાં કુલ ૨૮ લાખ કોડ છે.
પ્રશ્ન પ૩-ત્રસ જીવોનાં કેટલા ભેદ છે?
ઉત્તર-ચાર ભેદ છે. ત્રણ વિકલેન્દ્રિય અને થે પંચેન્દ્રિય.
પ્રશ્ન પ૪-વિલેન્દ્રિય કેને કહે છે ?
ઉત્તર-જેને પાંચ ઇન્દ્રિયે પુરી ન મળી હેય. તેના. ત્રણ ભેદ છે-(૧) બેઈન્દ્રિય (૨) તેઈન્દ્રિય (૩) ચઉરિન્દ્રિય
પ્રશ્ન પપ-બેઇન્દ્રિય કેને કહે છે?
ઉત્તર–જે જીને સ્પર્શન–રસના (કાયા-જીભ) એ બે ઈન્દ્રિયે હેય તેને બે ઇન્દ્રિય કહે છે. દા. ત. શંખ, છીપ, કેડી, ઈયળ વગેરે.
પ્રશ્ન પતેઇન્દ્રિય કોને કહે છે?
ઉત્તર-જે જેને સ્પશન, રસના, ઘાણ એ ત્રણ ઇન્દ્રિયે હેય. દા. ત. જૂ, લીખ, કીડી, મકડા માંકડ, વગેરે
પ્રશ્ન પ૭– ચઉરિન્દ્રિય કોને કહે છે ?
ઉત્તર-જે જીને સ્પર્શન–રસના-ધ્રાણ અને ચક્ષુ એ ચાર ઈન્દ્રિયે હેય. દા. ત. વીંછી, ભમરા, માખી, મચ્છર, ડાંસ, તીડ, પતંગીયા, કરેલીયા વગેરે
