________________
૨૭૨
તવ પૃછા.
ઉત્તર-જન્મની સાથે જ થવાવાળું અવધિજ્ઞાન. તે અવધિજ્ઞાન જન્મથી જ દેવ અને નારકીને હોય છે.
પ્રશ્ન ૯૪-ક્ષાપશમિક અવધિજ્ઞાન કેને કહે છે?
ઉત્તર-જે અવધિજ્ઞાન અવધિજ્ઞાનાવરણીય કર્મ– દલિકેના ક્ષેપશમને કારણે ઉત્પન્ન થાય છે, તેને ક્ષાપશમિક અવધિજ્ઞાન કહેવાય છે. તે મનુષ્ય અને તિર્યંચને હોય છે.
પ્રશ્ન ૯૫-ક્ષાપશમિક અવધિજ્ઞાનનાં કેટલા ભેદ છે?
ઉત્તર-છ ભેદ છે—(૧) આનુગામિક (૨) અનાનુગામિક (૩) હીયમાન (૪) વર્તમાન (૫) પ્રતિપાતિ અને (૬) અપ્રતિપાતિ.
પ્રશ્ન હ૬-આનુગામિક અવધિજ્ઞાન કોને કહે છે?
ઉત્તરઆનુગામિકને અર્થ-સાથે જવાવાળું જ્ઞાન. જે અવધિજ્ઞાન તેની ઉત્પત્તિ ક્ષેત્રને છેડીને બીજી જગ્યાએ પણ તે આત્માની સાથે જાય અને જવા છતાં પણ કાયમ રહે તે આનુગામિક અવધિજ્ઞાન છે. જેમ આંખે પોતાના
સ્વામીની સાથે જ જાય છે. તેમ આનુગામિક અવધિજ્ઞાન પિતાના સ્વામીની સાથે જ જાય છે.
પ્રશ્ન ૯૭–આનુગામિક અવધિજ્ઞાનનાં કેટલા ભેદ છે? ઉત્તર-બે ભેદ છે–(૧) અંતગત અને (૨) મધ્યગત.
