________________
૨૩૪
તત્ત્વ પૃચ્છા
ઉત્તર-આયુ કર્મને છેડીને શેષ સાત કને અબાધાકાળ જઘન્ય અંતમુહુર્ત અને ઉત્કૃષ્ટ પોતપોતાની સ્થિતિના દશ કોડાકોડ સાગરોપમ =૧ હજાર વર્ષ થાય છે. દા. ત. મેહનીયની ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ ૭૦ કોડાકોડ સાગરોપમની છે. તે તેને અબાધાકાલ જઘન્ય–અંતર્મુહુર્ત ઉત્કૃષ્ટ ૭ હજાર વર્ષને થશે.
પ્રશ્ન ૨૦૧-સમુદઘાત કોને કહે છે?
ઉત્તર–વેદનાદિની સાથે તરૂપ થઈને કાલાંતરમાં અનુભવ કરવા યોગ્ય કર્મના અને ઉદીરણા દ્વારા પહેલેથી જ ઉદયમાં લાવીને પ્રબળતાથી ઘાત કરે (નિર્જરા કરવી) તે સમુદઘાત છે. અથવા મૂળ શરીરને છેડ્યા વિના જીવન પ્રદેશનું બહાર નીકળવું તેને સમુદઘાત કહેવાય છે.
પ્રશ્ન ૨૨-સમુદઘાત કેટલા પ્રકારના છે?
ઉત્તર-સમુદઘાત ૭ છે. (૧) વેદના (૨) કષાય (૩) મારણાંતિક (૪) વેકિય (૫) તૈજસ (૬) આહારક અને (૭) કેવલ સમુદઘાત.
પ્રશ્ન ૨૦૩-વેદના સમુદઘાત કેને કહે છે?
ઉત્તર-વેદનાને લીધે થવાવાળો સમુદઘાત તે વેદના સમુદઘાત કહેવાય છે. તે અસાતા વેદનીય કર્મોને આશ્રિત હેય છે. તાત્પર્ય એ છે કે–વેદનાથી પીડિત છવ અનંતાનંત્ કર્મ સ્કંધથી વ્યાપ્ત પોતાના પ્રદેશને શરીરથી બહાર
