________________
નિજ તત્વ
(૧) આલોચનાહ–પોતાના દોષને ગુરૂ અથવા રત્નાધિકની સમક્ષ પ્રગટ કરવાથી થનારું પ્રાયશ્ચિત-આલેચના કરીને શુદ્ધિ કરવી.
(૨) પ્રતિકમણીં–પ્રતિક્રમણ (મિથ્યા-દુષ્કૃતપાપથી પાછું ફરવું)થી થવાવાળું પ્રાયશ્ચિત.
(૩) તદુભયાહ–આલોચના અને પ્રતિક્રમણ બનેથી થનારૂં પ્રાયશ્ચિત.
(૪) વિવેકાહ–ત્યાગ દ્વારા થવાવાળું પ્રાયશ્ચિત.. (૫) વ્યુત્સર્ગોહેં–કાયેત્સર્ગ દ્વારા થનારું પ્રાયશ્ચિત.. (૬) તપાઉં–તપ દ્વારા થનારું પ્રાયશ્ચિત. .
(૭) દાહ–છેદ (દીક્ષા પર્યાયનો છેદ-ઓછી. કરવી) થી થનારું પ્રાયશ્ચિત.
(૮) મૂલાહ-પુનઃ તેની સ્થાપનાથી થનારું પ્રાયશ્ચિત.
(૯) અનવસ્થાપ્યા–પ્રાયશ્ચિતના રૂપમાં આપેલ. અમુક પ્રકારના વિશિષ્ટ તપને જયાં સુધી ન કરી યે ત્યાં સુધી તેને સંબંધ વિચ્છેદ રાખવું અને ફરી દીક્ષા આપવી.
(૧૦) પારંચિતાહ–સંબંધ વિચ્છેદ કરીને તપવિશેષ કરાવ્યા પછી ગૃહસ્થ સમાન બનાવીને વ્રત–સ્થાપનાથી. થનારું પ્રાયશ્ચિત.
પ્રશ્ન ૩૩-વિનય કોને કહે છે? “
