________________
૧૭s.
તવ પૃચ્છા.
ઉત્તર-હા. જૈન શાસ્ત્રોમાં ઘણા સ્થાને પર મુખવસ્ત્રિકા રાખવાનું વિધાન છે.
પ્રશ્ન રર૯-મુહપત્તિ મુખ પર બાંધવી શું કહ્યું છે ?
ઉત્તર-હા, મુખ પર બાંધ્યા વિના મુખવસ્ત્રિકાને અર્થ જ ઘટિત થતું નથી. હાથમાં રાખવાથી તે હાથવસ્ત્રિકા (હાથપત્તિ) ગણાય છે. જેમ કેઈ કહે કે-“સાધુને ચલપટ્ટક (નીચે પહેરવાનું વસ્ત્ર) રાખવાનું કહ્યું છે. પરંતુ પહેરવાનું કહ્યું નથી, એટલા માટે અમે તે ચરોટ હાથમાં. જ રાખશું. આ કથન યોગ્ય નથી. કારણ કે જે ઉપકરણ જે અંગને માટે કહ્યું છે, તે એ જ અંગ પર ધારણ કરવું ઉચિત છે. શાસ્ત્રમાં કહ્યું છે કે-“લજજા, દયા, સંયમ, બ્રહ્મચર્ય” એટલે ચલપટ્ટક લજજા માટે કહેલ છે. જે તેનાથી લજજા ન રાખે અને સામે પ્રતિવાદ કરે કે ચોલપટ્ટો પહેરવે નહિ તે આ અનુચિત છે. કારણ કે જેમ લપટ્ટક પહેર્યા વગર લજજા રહેતી નથી તેમ મુહપત્તિ બાંધ્યા વિના વાયુકાયના જીવોની સમ્યક પ્રકારથી યતના થઈ શકતી નથી. ભગવંતે કહ્યું છે કે “ઉઘાડે મુખથી બોલનારની ભાષા સાવદ્ય હોય છે અને યત્નાપૂર્વક બોલનારની ભાષા નિરવદ્ય હોય છે.
જેમ કોઈ રાજ્ય કર્મચારી રાજ્યને જે યુનિફોર્મ (ગણવેશ) મળ્યા હોય તેને ઉપયોગમાં ન લેતાં ઘરમાં રાખી મુકે તે તેને કેવી રીતે ઓળખી શકાય કે તે રાજ્યકર્મચારી છે. યુનિફેમ વગર એની કેઈ અસર પડતી
