________________
સંવર તત્ત્વ
૧૨૭
ઉત્તર-આશ્રવ દ્વારા આત્મામાં કર્મરૂપી પાણી આવે છે અને આ કર્મથી આત્મા મલિન થાય છે. આ રીતે આશ્રવના સ્વરૂપનું ચિંતન કરતા ઈન્દ્રિયે તથા કષાયેનું શમન કરવું. આશ્રવનું સ્વરૂપ અને પરિણામનું ચિંતન કરવું. આઝવભાવના સમુદ્રપાન મુનિએ ભાવી હતી.
પ્રશ્ન ૩૦-સંવરભાવના એટલે શું?
ઉત્તર–સંવર દ્વારા નવા કર્મોની આવક અટકી જાય છે. અને આત્મા નિર્વિનરૂપથી મુક્તિ તરફ આગળ વધે છે અને સંવર કિયાઓનું આચરણ કરતા થકા સિદ્ધપદના અધિકારી બને છે. સંવરના સ્વરૂપનું ચિંતન કરવું. આ ભાવના હરિકેશી મુનિએ ભાવી હતી.
પ્રશ્ન ૩૧-નિર્જરા ભાવનાનું સ્વરૂપ શું છે?
ઉત્તર-જે કર્મ આત્માની સાથે ચાટેલાં છે, તેને નાશ કરવાના ઉપાયો (૧૨ પ્રકારના ત૫)નું ચિંતન કરવું. નિર્જરા ભાવના અજુન અણગારે ભાવી હતી.
પ્રશ્ન ૩ર-લોક ભાવનાનું સ્વરૂપ શું છે?
ઉત્તર–લેકના સંસ્થાન અને લેકમાં રહેલા દ્રવ્યોના ગુણ–પર્યાય આદિનું ચિંતન કરવું. આ ભાવના શિવરાજ ઋષિએ ભાવી હતી.
પ્રશ્ન ૩૩-બધિદુર્લભ ભાવના એટલે શું?
ઉત્તર–ધિને અર્થ છે-જ્ઞાન. સમ્યજ્ઞાન અને આત્મવિશુદ્ધિ કારક તનું જ્ઞાન તથા તેના ઉપર શ્રદ્ધા
