________________
અજીવ તત્વ
પ્રશ્ન ૭૬-ગુણ અને પર્યાયમાં શું ભેદ છે?
ઉત્તર-ગુણ કેવલ દ્રવ્યાશ્રિત હોય છે અને પર્યાય ઉભયાશ્રિત–ગુણ અને દ્રવ્યમાં મળેલી હોય છે, પરંતુ કોઈ અપેક્ષાએ ગુણને પણ પર્યાય” કહેવામાં આવેલ છે. પર્યાય કમભાવી છે–ગુણ સહભાવી છે.
પ્રશ્ન ૭૭-પર્યાયના કેટલા ભેદ છે ? ઉત્તર-(૧) વ્યંજન પર્યાય અને (૨) દ્રવ્યપર્યાય. પ્રશ્ન ૭૮-વ્યંજન પર્યાય કોને કહે છે?
ઉત્તર–ત્રિકાલ–સ્પશી પર્યાયને વ્યંજન પર્યાય કહેવાય છે. જેમકે-માટીની ઘટ–પર્યાય.
પ્રશ્ન ૭૯-વ્યંજન પર્યાયના કેટલા ભેદ છે?
ઉત્તર–(૧) સ્વભાવ વ્યંજન-પર્યાય (૨) વિભાવ વ્યંજન-પર્યાય.
પ્રશ્ન ૮૦–સ્વભાવ વ્યંજન પર્યાય કેને કહે છે?
ઉત્તર–બીજા કેઈ કારણ વિના જ જે વ્યંજન પર્યાય હેય. જેમકે-જીવની સિદ્ધ અવસ્થા.
પ્રશ્ન ૮૧-વિભાવ વ્યંજન પર્યાય કોને કહે છે?
ઉત્તર-બીજા કારણથી જે ગતિ આદિમાં પરિવર્તન થાય. જેમકે-જીવની દેવ–મનુષ્ય–નારકી આદિ પર્યાયનું
હેવું.
પ્રશ્ન ૮૨-દ્રવ્ય પર્યાય (અથપર્યાય) કેને કહે છે?
