Lexicographical Studies In Jaina Sanskrit

SR No.: 032134
Original Sutra Author: N/A
Author: B J Sandesara, J P Thaker
Publisher: Oriental Institute
Publication Year: 1962
Total Pages: 248
Language: English
Classification: Book_English
File Size: 17 MB

Page 167

पात्री
पादम् + अव + √धृ
पादयोः / पत्
पादयोः वि + V लग
पादलेप
पाद्र
पानक पानीयरस
21
adj. fit for, a receptacle of राज्ञो मानपात्री सीता पण्डिता जाता । 22.1. Vide पात्र.
m.
161
n.
[1] to honour by one's presence at देव ! दर्शयामि । पुरोपाते पादमवधारयत । 5. 10 - II ; देव ! पादमवधार्यताम् । मम रङ्कस्य गृहेऽय कल्पद्रुमागमनम् । 9.17 - 18 ; देव ! मध्ये पादमवधारयत । 13.13-14 ; देव! कदाचिन्ममोपरि प्रसादं विधायास्मत्पुरे पादमवधारणीयम् | 17.17 - 18 ; प्रभो ! पादमवधारयत, यथोपरि गम्यते । 43.9; तेनाभ्युत्थितः पादमवधार्यताम् । 48.13; 49.26; मध्ये पादाववधारयत । 55.9, एकवेलं मध्ये पादमवधारयत । 32; तले कार्यं कृत्वा वेगेन पादमवधारणीयम् । 65.6; किमर्थं पादमवधारिताः । तेनोक्तम् — तव पार्श्वे याचितुम् | 112.12-13. Vide पदम् + अव + V धृ.
[2] to go in peace and safety. देवी पादमन्यत्रावधारिता । 52.15; मन्त्रिणं वन्दापयितुं गृहे पादमवधारयत । 55.28.
Vide PK., and PC. पादौ + अव + V धृ.
to fall at the feet of पादयोश्च पतितः । पडवुं. Vide चरणयोः (नि + ) / पत्, चरणयोः also vide PK. पदोः / पत्
112 8. cf Guj. पगे लग्, पादयोः वि + √लग्;
to fall at the feet of; lit : ' to embrace the feet of '. राज्ञा पादयोर्विलग्य सूरयः क्षामिताः । 100.30. cf. Guj . पगे लागवुं, पगे वळगवुं. Vide चरणयो: ( नि + ) / पत्; चरणयोः / लग्, पादयोः / पत्; also vide PK. पदोः लग्, पादेषु / लग्.
a magical anointment for legs (using which one would fly in the sky or walk on water ). 93.23, 30, 31 ; ततो गुरुणोक्तम्आरनालमिश्रतन्दुलेनैकेनौषधानि पिष्ट्वा पादलेपे खगमनसिद्धिः । 94.3-4 ; पादतललेपबलेन 91.12, चरणलेपे कृते 14; कूटबुद्धया जलेन स्वागतमिषाच्चरणप्रक्षालनं कृतम् । तद्वर्णगन्धरसास्वादतः सप्तोत्तरशतमौषधीनां परिज्ञातम् । ततस्ताः सर्वा अपि संमील्य चरणलेपोऽकारि । 94.31-32- 95.1. Vide PC., PK. the out-skirts of a village or town. पाद्रदेवतां नमस्कुर्वन् 21.21 ; कंडीग्रामपाद्रप्रासादे सुप्तः । 45.27; नगरपाद्रे 112.27. cf Guj. पादर. Vide गोन्द्रक; also vide PK. पद्र.
m. beverage, spirituous liquor.
112.16.
m.
a disease of abdomen. तया पादेनाहत्य करम्बकरोडं पूर्वधृतं त्यक्तम् । नृपवदनं खरडितम् । तावत्पत्या द्वारमुद्घाटितम् । दीपः कृतः । जनेन पृष्टम् - किमिदम् ? । पापाहं किं जाने । अस्य मातुः पानीयरसो जातः । उदरव्यथाऽस्य रवात्पपात । ...... जलमानीय वदनं क्षालितम् । शकटिकामाधाय उदरसेकः कृतः । नृपरतु श्वासमेव न गृह्णाति । 4.27-30. [The word is also found used in Old Guj. Vide e.g.: