________________
શ્રી શાન્તિનાથ પરમાત્માનું સ્તવન
૪૭
છે (અને પૂર્વાભિમુખ દિશાએ પરમાત્મા પોતે બીરાજમાન થાય છે). આવા પરમાત્માનું તથા તેમની સ્થાપનાનું આલંબન લઈને અનેકજીવો ત્યાં સમ્યક્ત્વને ધારણ કરનારા થયા છે. ॥ ૪ ॥
વિવેચન :- પરમાત્મા જ્યારે કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત કરે છે ત્યારથી પ્રતિદિન તેઓ ધર્મદેશના આપે છે. અને દેવો ત્યાં સમવસરણની રચના કરે છે. સમવસરણમાં પરમાત્મા પૂર્વદિશા સન્મુખ મુખાકૃતિએ બેસે છે. બાકીની ત્રણ દિશામાં વ્યાખ્યાન સાંભળનારા લોકોને પરમાત્મા બરાબર દેખાય તે માટે દેવો પરમાત્માના જેવાં જ ત્રણ પ્રતિબિંબો બનાવે છે અને તે ત્રણે પ્રતિબિંબો દક્ષિણદિશામાં પશ્ચિમદિશામાં અને ઉત્તરદિશામાં મુખાકૃતિ આવે તેવી રીતે આ ત્રણે દિશામાં પરમાત્માનાં પ્રતિબિંબોને થાપે છે. જેથી ચારે દિશામાં બેસનારાને પરમાત્માનાં દર્શન થાય છે તથા પરમાત્માની વાણી સંભળાય છે. પરમાત્મા જ બોલતા હોય તેમ લાગે છે.
પૂર્વદિશા તરફ મુખાકૃતિએ પરમાત્મા બેસે છે અને શેષ ત્રણે દિશા તરફ તેવી જ મુખાકૃતિવાળાં પરમાત્માનાં પ્રતિબિંબો દેવો થાપે છે. જેથી ચારે દિશામાં બેસનારા શ્રોતાગણને ભગવાન જ બોલે છે આમ લાગે છે.
પરમાત્માના અતિશયથી પરમાત્માની સ્થાપના પણ એટલો જ ઉપકાર કરનારી બને છે. આ પ્રતિમા એ, છે તો પ્રતિમા જ, પરંતુ પરમાત્માના અતિશયથી તે પ્રતિમા છે આમ જણાતું નથી. પરંતુ પરમાત્મા જ છે. પરમાત્મા જ વાણી પ્રકાશે છે આવું દેખાય છે અને લોકો પણ આવું જ સમજે છે. આ તેઓશ્રીનો અતિશય છે.
આવા પરમાત્માનું તથા તેમના પ્રતિબિંબનું આલંબન ગ્રહણ કરીને ત્યાં જ, સમવસરણમાં જ ઘણા જીવો પરમાત્માના વચનો
